Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, πολιτικός, ακτιβιστής, πάστορας,
ανθρωπιστής και νομπελίστας, δολοφονήθηκε σαν σήμερα, στις 4 Απριλίου
του 1968. Γεννήθηκε και έδρασε σε μια εποχή που είχε ανάγκη από έναν
οραματιστή ηγέτη. Ο σκληροπυρηνικός Νότος των ΗΠΑ, οι διαχωριστικές
φυλετικές γραμμές και οι λευκές κουρτίνες στα λεωφορεία τον σημάδεψαν.
Της Έφης Μήτσιου
Από το 1960 έως το 1968 η αμερικανική κοινωνία άρχισε να ενδιαφέρεται
πιο έντονα από ποτέ για ζητήματα πολιτικού, κοινωνικού, εκπαιδευτικού,
θεολογικού και φυλετικού περιεχομένου. Αυτή η ιστορική περίοδος
αποτέλεσε την αποκορύφωση του σύγχρονου κινήματος των ανθρωπίνων
δικαιωμάτων και ενέπνευσε πολλά φιλελεύθερα κινήματα, όπως το κίνημα των
ομοφυλοφίλων, των φοιτητών, των γυναικών και των μαύρων.
Βέβαια, οι πρώτες προσπάθειες ξεκίνησαν ήδη από τη δεκαετία του ’50,
ήταν όμως μεμονωμένου χαρακτήρα. Όμως, τη δεκαετία του ’60 τα μέχρι τότε
δρώντα υποκείμενα αντιλήφθηκαν τον εαυτό τους ως μία κοινωνική
συλλογικότητα.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο αναμοχλεύσεων και ριζοσπαστικοποιήσεων πορεύτηκε ο Κινγκ. Οι νουθεσίες του Μαχάτμα Γκάντι
άσκησαν σημαίνουσα επίδραση στην ήδη αφυπνισμένη σκέψη του, καθώς και
οι θεωρίες των σύγχρονων προτεσταντών θεολόγων. Υιοθέτησε την φιλοσοφία της πολιτικής ανυπακοής και της μη βίας, την οποία έκανε σημαία του αγώνα του.
Μέχρι το 1955 η δράση του περιοριζόταν σε διδαχές στην εκκλησία των
βαπτιστών της Αλαμπάμα, όπου ήταν εφημέριος. Η δημόσια δράση του ξεκινά
με τη σύλληψη της νεαρής μοδίστρας Ρόζα Παρκς στην
Αλαμπάμα, η οποία αρνήθηκε να παραχωρήσει τη θέση της στο λεωφορείο σε
ένα λευκό, όπως όριζε η Νομοθεσία Φυλετικών Διακρίσεων. Ο Μάρτιν Λούθερ
Κινγκ ως επικεφαλής του κινήματος Ένωση για την Πρόοδο, μαζί με άλλους ένθερμους ντόπιους μαύρους ξεκίνησαν σειρά διαμαρτυριών και εκδηλώσεων.
Κατά τη διάρκεια της δράσης του πέρασε πολλά. Απειλές, αλλεπάλληλες
φυλακίσεις, δολοφονικές απόπειρες και εμπρηστικές επιθέσεις στο σπίτι
του από την Κου Κλούξ Κλαν. Όμως δεν έκανε βήμα πίσω. Στάθηκε εκεί που
πάντοτε ανήκε, στο πλευρό των καταπιεζομένων, να απαιτεί το ύψιστο αγαθό
της ελευθερίας.
«Έχω ένα όνειρο» φώναζε τον Αύγουστο του 1963 στην Ουάσιγκτον κάτω από το άγαλμα του Λίνκολν. Ο λόγος του θυελλώδης και εμπνευσμένος, συγκλόνισε χιλιάδες διαδηλωτές. Εκεί αποκατέστησε τη θέση της μαύρης κοινότητας στην ιστορία, την οποία ανέδειξε ως άρρηκτα συνδεδεμένη με την ιστορία των Η.Π.Α.
Το 1964 του απενεμήθη το Νομπέλ Ειρήνης, ενώ παράλληλα ψηφίστηκε ο Νόμος περί Πολιτικών Δικαιωμάτων που καταργούσε τις φυλετικές διακρίσεις σε δημόσιους χώρους.
Στη συνέχεια, άρχισε να διατυπώνει θέσεις και κρίσεις για την εξωτερική πολιτική των Η.Π.Α. Σε μία ομιλία του το 1967 με τίτλο Πέρα από το Βιετνάμ εξαπέλυσε δριμύ κατηγορώ ενάντια στις σκοπιμότητες του πολέμου. Ήταν πιο προφητικός από ποτέ:
«Είναι παράξενο ότι οι Αμερικανοί, που τόσο προσεκτικά υπολογίζουν τις πιθανότητες στρατιωτικής νίκης, δεν αντιλαμβάνονται ότι βαδίζουν προς ψυχολογική και πολιτική ήττα. Η εικόνα των ΗΠΑ δεν θα ξαναγίνει ποτέ εικόνα επανάστασης, ελευθερίας και δημοκρατίας μα εικόνα βίας και μιλιταρισμού».
Ένα χρόνο μετά, δολοφονήθηκε στο μοτέλ Λορέιν στο Μέμφις με σφαίρα
στο κεφάλι, από έναν «λευκό αδελφό». Το ημερολόγιο έδειχνε 4 Απριλίου
1968 και ήταν μόλις 39 ετών.
Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ αποτελεί αναμφισβήτητα σύμβολο για την
αμερικάνικη ιστορία και ένας εκ των θεμελιωτών της. Άραγε 50 χρόνια μετά
το περίφημο I have a dream, πραγματοποιήθηκε το όνειρό του;
ΠΗΓΗ:tvxs.gr