Σε μια φυλακή στο Χιούστον, οι περίπου 12 μετανάστες κρατούμενοι,
δουλεύουν όλη μέρα για να εξυπηρετήσουν τους 900 υπόλοιπους
κρατουμένους, τους φύλακες και τους υπάλληλους. Καθώς οι διαχειριστές
της φυλακής μετρούν κεφάλια, οι μετανάστες που κρατούνται εκεί έχουν να
φέρουν εις πέρας σχεδόν όλες τις εργασίες, από το μαγείρεμα μέχρι το
καθάρισμα των μπάνιων και την τακτοποίηση των κελιών και άλλων χώρων.
Επιμέλεια Μικαέλα Κόλλια.
Καθώς η ομοσπονδιακή κυβέρνηση απαγορεύει σε όλη τη χώρα την πρόσληψη
μεταναστών, η ίδια στηρίζεται σε χιλιάδες από αυτούς ώστε να
εξασφαλίσει χαμηλόμισθη εργασία- 1$ δολάριο τη μέρα για την ακρίβεια-
στα κέντρα κράτησης. Αυτό το πρόγραμμα εργασίας έχει προκαλέσει τις
αυξανόμενες αντιδράσεις των κρατουμένων και την κριτική των συνηγόρων
των μεταναστών. Τον Απρίλιο, οι αρχές της Τακόμα στην Ουάσιγκτον ήρθαν
αντιμέτωπες με δικαστική αγωγή επειδή επέβαλλαν την ποινή της απομόνωσης
σε κρατούμενους που αρνήθηκαν να καλύψουν κενές θέσεις εργασίας στην
κουζίνα της φυλακής, σύμφωνα με δηλώσεις μεταναστών στους New York
Times.
Παρ’ όλο που οι ομοσπονδιακές αρχές ισχυρίζονται ότι το προγράμματα
είναι εθελοντικό, νόμιμο και κερδοφόρο για τους φορολογούμενους, οι
συνήγοροι των μεταναστών αμφισβητούν τη νομιμότητα και τον εθελοντικό
χαρακτήρα του, υποστηρίζοντας ότι η κυβέρνηση και οι ιδιωτικές εταιρίες
που διαχειρίζονται πολλές από τις φυλακές προσαρμόζουν τους νόμους ώστε
να μετατρέψουν τον αιχμάλωτο πληθυσμό σε εργατικό δυναμικό.
Σύμφωνα με δεδομένα της Αμερικάνικης Αρχής Μεταναστών και Τελωνείων
(ICE) για τον περασμένο χρόνο, τουλάχιστον 60.000 μετανάστες εργάζονταν
στις ομοσπονδιακές φυλακές - αριθμός που ξεπερνά κατά πολύ το εργατικό
δυναμικό οποιουδήποτε άλλου εργοδότη. Η φθηνή εργασία, 13 σεντς την ώρα,
εξοικονομεί στην κυβέρνηση και στις ιδιωτικές εταιρίες περισσότερα από
40 εκατομμύρια δολάρια αφού τους γλιτώνει από την πρόσληψη εξωτερικών
συνεργατών που θα απαιτούσαν τα 7.25$ που ορίζει ο χαμηλότερος βασικός
μισθός. Είναι χαρακτηριστικό ότι κάποιοι μετανάστες δουλεύουν δωρεάν ή
πληρώνονται με αναψυκτικά ή σοκολάτες, προσφέροντας υπηρεσίες που
αφορούν όχι μόνο τις φυλακές αλλά και άλλα κυβερνητικά ιδρύματα.
Σε αντίθεση με όσους έχουν διαπράξει σοβαρά εγκλήματα και
κατατάσσονται στους ποινικούς κρατουμένους και οι οποίοι χαίρουν αρκετά
δικαιώματα προστασίας των μισθών τους, οι μετανάστες, που δουλεύουν
αμισθί, αποτελούν πολιτικούς κρατουμένους που τοποθετούνται σε κέντρα
κράτησης εν αναμονή των ακροάσεων που θα καθορίσουν το νομικό καθεστώς
τους. Μάλιστα, οι μισοί περίπου από αυτούς όταν περνούν από δικαστήριο
λαμβάνουν άδεια παραμονής στις ΗΠΑ καθώς αποδεικνύεται ότι ζούσαν νόμιμα
στη χώρα, προσφέροντας συχνά καια νθρωπιστική εργασία.
Για παράδειγμα, ο Πέδρο Γκουζμάν, ο οποίος φυλακίστηκε για 19 μήνες
στο κέντρο κράτησης Λάμπκιν της Τζόρτζια ενώ προηγουμένως εργαζόταν
νόμιμα σε εστιατόρια της Καλιφόρνια, Μινεσότα και της Βόρειας Καρολίνας,
δήλωσε στους New York Times: «Παρ’όλο που ήμουν νόμιμος και δούλευα ως
σεφ για 15$ την ώρα, με έκλεισαν σε κέντρο κράτησης όπου δούλευα για
1$». O Γκουζμάν, που είχε συλληφθεί από λάθος των αρχών, κατηγόρησε τις
αρχές ότι όταν δεν εμφανίστηκε στη βάρδια λόγω πυρετού τον απείλησαν με
απομόνωση.
Η εκμετάλλευση στα κέντρα κράτησης
Οι υπάλληλοι των ιδιωτικών εταιριών στις οποίες ανήκουν οι φυλακές,
αρνήθηκαν να σχολιάσουν τις συνθήκες εργασίας των κρατούμενων
μεταναστών, τονίζοντας μόνο ότι δε συντρέχει καμία περίπτωση ανομίας.
Παράλληλα, ομοσπονδιακοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι η εργασία προωθεί την
πειθαρχία και ανεβάζει το ηθικό των φυλακίσεων, ενώ αποτρέπει και τις
περικοπές τους συστήματος κρατήσεων που στοιχίζει 2 δισεκατομμύρια
δολάρια το χρόνο.
«Το πρόγραμμα επιτρέπει στους κρατούμενους να αισθάνονται παραγωγικοί
και συμβάλει στην ομαλή λειτουργία των εγκαταστάσεων κράτησης», δήλωσε
στους New York Times ο Γκίλλιαν Κρίστενσεν, εκπρόσωπος του οργανισμού
μετανάστευσης. «Οι κρατούμενοι στο πρόγραμμα δεν είναι επισήμως
εργαζόμενοι και οι πληρωμές τους είναι επιδόματα, όχι μισθοί. Κανείς δεν
είναι υποχρεωμένος να συμμετέχει, και υπάρχουν συνήθως περισσότεροι
εθελοντές απ’ όσες θέσεις εργασίας.»
Από την άλλη, η Μάριαν Μάρτινς, που συνελήφθη από το ICE επειδή είχε
λήξει η βίζα της και οδηγήθηκε σε φυλακές στην Αλαμπάμα, είπε ότι η
εργασία ήταν ο μόνος τρόπος να γλιτώσει την απομόνωση, όπου είχε
οδηγηθεί με την άφιξη της στις φυλακές. Δήλωσε, επίσης, ότι εργαζόταν
κυρίως στρίψιμο των διαδρόμων και των μπάνιων με μόνη ανταμοιβή επιπλέον
ελεύθερο χρόνο στους εξωτερικούς χώρους όπου μπορούσε να έρθει κοντά με
τους συγκρατούμενούς της.
Εκπρόσωποι και αυτής της φυλακής αρνήθηκαν να σχολιάσουν τις δηλώσεις
της Ματίνα, τονίζοντας απλά ότι ακολουθούν τους ομοσπονδιακούς κανόνες.
Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι οι κανόνες αποζημίωσης στις
εγκαταστάσεις κράτησης είναι απομεινάρια μιας παλαιότερης εποχής. Το
1950 το ομοσπονδιακό Πρόγραμμα Εθελοντικής Εργασίας δημιούργησε ένα
νόμο, ρυθμίζοντας το ποσοστό αμοιβής στο $ 1 (το αντίστοιχο ποσό σήμερα
θα ήταν περίπου 9,80 δολάρια). Η τελευταία αξιολόγηση του ποσού έγινε το
1979 από το Κογκρέσο , το οποίο επέλεξε να μην το αυξήσει. Η μόνο φορά
μέχρι σήμερα που το πόσό αυτό έχει τεθεί υπό αμφισβήτηση, ήταν το 1990,
όταν η Fair Labor Standards Act, ένας οργανισμός που καθορίζει τους
εργασιακούς νόμους, έθεσε το θέμα σε ένα δευτεροβάθμιο δικαστήριο,
δηλώνοντας ότι οι κρατούμενοι δεν είναι εργαζόμενοι της κυβέρνησης.
Εν τω μεταξύ, όσοι βρίσκονται στα κέντρα εκμετάλλευσης μπορεί να μην
έχουν νόμιμα χαρτιά παραμονής στη χώρα, αλλά μπορεί επίσης να είναι
αιτούντες άσυλο, μόνιμοι κάτοικοι ή τους Αμερικάνοι πολίτες των οποίων
τα έγγραφα τίθεται υπό αμφισβήτηση από τις αρχές.
Οι αποζημιώσεις για τις εργασίες τους περιλαμβάνουν κουπόνια για
φαγητό, προϊόντα καθαρισμού, τηλεφωνήματα γιατί δεν τους επιτρέπεται να
κατέχουν χρήματα. «Βγάζουν χρήματα από εμάς, ενώ εμείς δουλεύουμε
δωρεάν», λέει ο Μόρνο Ολμέδο, ένας Μεξικάνος απεργός πείνας των φυλακών
Ακόμα που αποφυλακίστηκε το Μάρτιο.
Γκρίζα νομική ζώνη
Ορισμένοι από τους συνηγόρους των μεταναστών εκφράζουν αμφιβολίες για
τη νομιμότητα του προγράμματος εργασίας, αναφέροντας ότι η κυβέρνηση
και οι εργολάβοι εκμεταλλεύονται μια νομική γκρίζα ζώνη.
Η Ζακλίν Στήβενς, καθηγήτρια πολιτικών επιστημών στο πανεπιστήμιο
Νορθγουέστερν, καταγγέλλει την κυβέρνηση ότι καταπατά τη 13η τροπολογία,
που απαγορεύει τη δουλεία. Προσθέτει ότι οι υπάλληλοι μετανάστευσης
υποτιμούν τον αριθμό των μεταναστών που συμμετέχουν στο πρόγραμμα και
τις ώρες που εργάζονται, καθηγητής Stevens πρόσθεσε. Με βάση τις
εκθέσεις από συμβάσεις τoυ ICE, συμμετέχουν περισσότεροι από 135.000
μετανάστες ετησίως προσφέροντας τις εταιρίες και στην κυβέρνηση κέρδος
200 εκατομμυρίων δολαρίων.
Ενώ ο πρόεδρος Ομπάμα ζήτησε την αναμόρφωση της μεταναστευτικής
νομοθεσίας, η κυβέρνησή του έχει απελάσει περίπου δύο εκατομμύρια
ανθρώπους τα τελευταία πέντε χρόνια, με ταχύτερο ρυθμό από ό, τι
οποιοσδήποτε άλλος από τους προκατόχους του. Η διοίκηση λέει ότι η
απότομη αύξηση του αριθμού των κρατουμένων οφείλεται εν μέρει λόγω της
απαίτησης του Κογκρέσου στο ICE να συμπληρώσει μια ημερήσια ποσόστωση
άνω των 30.000 κλινών στα κέντρα κράτησης. Η τυπική παραμονή είναι
περίπου ένας μήνας, αν και μερικοί κρατούμενοι μένουν πολύ περισσότερο,
μερικές φορές για χρόνια.
«Τα κέντρα κράτησης είναι επιχειρήσεις χαμηλού κέρδους», δήλωσε ο
Κλέυτον Μόσερ, καθηγητής κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο της
Ουάσινγκτον, Βανκούβερ, ο οποίος ειδικεύεται στην οικονομία των φυλακών.
Δύο ιδιωτικές εταιρείες φυλάκισης, η Corrections Corporation of America
και η GEO Group, ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος της αγοράς κράτησης
μεταναστών. Στα τέλη της δεκαετίας του 1990, πολλές από αυτές τις
εταιρείες κατασκεύασαν ένα μεγάλο αριθμό κέντρων κράτησης δημιουργώντας
πληθώρα ιδιωτικών φυλακών, οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν από την
αμερικάνικη κυβέρνηση μετά την 11η Σεπτεμβρίου με σκοπό την αναζωογόνηση
της βιομηχανίας.
Οι εταιρείες φυλακών δεν είναι οι μόνοι δικαιούχοι εκμετάλλευσης του
μεταναστευτικού εργατικού δυναμικού. Περίπου 5% των μεταναστών που
εργάζονται είναι άμισθοι, σύμφωνα με στοιχεία του ICE. Ο Σερίφης
Ρίτσαρντ Τζόουνς του Οχάιο δήλωσε στους New York Times ότι το
συγκεκριμένο νομοσχέδιο έσωσε τουλάχιστον 200.000, 300.000 δολάρια το
χρόνο. «Το μόνο που ξέρω είναι ότι είναι πολλά τα χρήματα που έχουν
σωθεί», είπε.
ΠΗΓΗ:tvxs.gr