"πάντα η καρδιά μου στην Ελλάδα τουφεκίζεται...
"
Στίχοι: Ναζίμ Χικμέτ
Μουσική: Θάνος Μικρούτσικος
Απόδοση: Γιάννης Ρίτσος
Ερμηνεία: Μαρία Δημητριάδη
Αν η μισή μου καρδιά βρίσκεται, γιατρέ, εδώ πέρα
η άλλη μισή στην Κίνα βρίσκεται
με τη στρατιά που κατεβαίνει προς το κίτρινο ποτάμι
Η άλλη μισή στην Κίνα βρίσκεται.
Κι ύστερα, γιατρέ, την κάθε αυγή
την κάθε αυγή, γιατρέ, με τα χαράματα
πάντα η καρδιά μου στην Ελλάδα τουφεκίζεται.
Κι ύστερα, δέκα χρόνια, γιατρέ,
που τίποτα δεν έχω μες στα χέρια μου
να δώσω στο φτωχό λαό μου,
τίποτα πάρεξ ένα μήλο
Ένα κόκκινο μήλο
Την καρδιά μου.
Ο Ναζίμ Χικμέτ γεννήθηκε στις 15 Ιανουαρίου
του 1902 στην Θεσσαλονίκη και μεγάλωσε στην Κωνσταντινούπολη. Τα πρώτα ποιήματά
του δημοσιεύθηκαν σε ηλικία δεκαεπτά ετών και έμελλε να γίνει ο ποιητής που
εξέφρασε όχι μόνο την αγωνία του τουρκικού λαού, αλλά και όλων των
καταπιεσμένων του κόσμου.
Φυλακίστηκε για τις ιδέες του. Ήδη από το 1923 ήταν μέλος του Κομμουνιστικού
Κόμματος Τουρκίας. Τού
αφαιρέθηκε η τουρκική υπηκοότητα, ενώ τα έργα του στην Τουρκία ήταν για πολλά
χρόνια απαγορευμένα.
Το 1938 καταδικάστηκε σε φυλάκιση και σε όλη
τη διάρκεια του Β’ παγκοσμίου πολέμου, ο Χικμέτ βρέθηκε σε φυλακές σε όλη την
τουρκική επικράτεια. Απελευθερώθηκε τελικά το 1950 μετά από διεθνή κατακραυγή
και απεργία πείνας. Το 1951 του αφαιρέθηκε και η τουρκική ιθαγένεια.
Στη φυλακή βέβαια συνέχιζε να γράφει ποιήματα
και να δίνει κουράγιο τόσο στους δικούς του ανθρώπους όσο και σε όλους τους
αδικημένους («Γράμματα στην αγαπημένη»).
Ο ίδιος ο Ναζίμ Χικμέτ, σαν γνήσιος
επαναστάτης, πίστευε βαθιά στην αλληλεγγύη των λαών και των εργαζομένων ανά τον
κόσμο, ιδιαίτερα των Ελλήνων και των Τούρκων. Συγκλονίστηκε από την περίπτωση
της δίκης και της εκτέλεσης του Νίκου Μπελογιάννη και έγραψε το ποίημα «Ο άνθρωπος με το γαρύφαλλο».
Το μήνυμα του Χικμέτ προς τον ελληνικό λαό που
μεταδόθηκε ραδιοφωνικά στη διάρκεια της δίκης του Νίκου Μπελογιάννη:
«Φίλοι κι ἀδέλφια τῆς ψυχῆς μου. Ἐσεῖς ποὺ πέσατε στὶς φυλακὲς
καὶ στὰ νησιὰ τῆς κόλασης, ποὺ σᾶς κρατᾶν ἁλυσωμένους μὲς στὰ στρατόπεδα
συγκέντρωσης γιατὶ πολεμᾶτε γιὰ τὴν ἀνεξαρτησία, τὸ ψωμὶ καὶ τὴ
λευτεριὰ τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ, δεχτεῖτε τὴν ἀγάπη καὶ τὸν θαυμασμό μου.
Οἱ λαοὶ τῆς Τουρκίας καὶ τῆς Ἑλλάδας ἔχουνε τοὺς ἴδιους θανάσιμα
μισητοὺς ἐχθρούς: τὸν ἀγγλοαμερικάνικο ἰμπεριαλισμὸ καὶ τοὺς ντόπιους
λακέδες του.
Οἱ λαοὶ τῆς Τουρκίας καὶ τῆς Ἑλλάδας, φιλιωμένοι ὁ ἕνας με τὸν
ἄλλο, μὲ τὴ βοήθεια τῶν φιλειρηνικῶν λαῶν ὅλου τοῦ κόσμου, θὰ τσακίσουνε
στὸ τέλος αὐτοὺς τοὺς ἐχθρούς τους. Αὐτὸ τὸ πιστεύω. Ὁ δικός σας
ἔνδοξος ἀγώνας εἶναι μία ἀπὸ τὶς πιὸ λαμπρὲς ἀποδείξεις ὅτι θὰ νικήσει ἡ
ὑπόθεση τῆς εἰρήνης, τοῦ ψωμιοῦ καὶ τῆς λευτεριᾶς.
Σᾶς σφίγγω ὅλους μ᾿ ἀγάπη στὴν ἀγκαλιά μου.
ΝΑΖΙΜ ΧΙΚΜΕΤ10/8/1951 Βερολίνο» («Αὐτόγραφο»)
πληροφορίες από: xekinima.org
Ὁ ἄνθρωπος μὲ τὸ γαρύφαλλο
Ἔχω πάνω στὸ τραπέζι μου
τὴ φωτογραφία τοῦ ἀνθρώπου
μὲ τ᾿ ἄσπρο γαρούφαλο
ποὺ τὸν τουφέκισαν
στὸ μισοσκόταδο
πρὶν τὴν αὐγὴ
κάτω ἀπ᾿ τὸ φῶς τῶν προβολέων.
Στὸ δεξί του χέρι
κρατᾶ ἕνα γαρούφαλο
πού ῾ναι σὰ μιὰ φούχτα φῶς
ἀπὸ τὴν ἑλληνικὴ θάλασσα
τὰ μάτια του τὰ τολμηρὰ
τὰ παιδικὰ
κοιτάζουν ἄδολα
κάτω ἀπ᾿ τὰ βαριὰ μαῦρα τους φρύδια
ἔτσι ἄδολα
ὅπως ἀνεβαίνει τὸ τραγούδι
σὰ δίνουν τὸν ὅρκο τους
οἱ κομμουνιστές.
Τὰ δόντια του εἶναι κάτασπρα
ὁ Μπελογιάννης γελᾶ
καὶ τὸ γαρούφαλο στὸ χέρι του
εἶναι σὰν τὸ λόγο πού ῾πε στοὺς ἀνθρώπους
τὴ μέρα τῆς λεβεντιᾶς
τὴ μέρα τῆς ντροπῆς.
Αὐτὴ ἡ φωτογραφία
βγῆκε στο δικαστήριο
ὕστερ᾿ ἀπ᾿ τὴ θανατικὴ καταδίκη.
Ἀπρίλης 1952
Ο Ναζίμ Χικμέτ Ραν (Nazim Hikmet Ran), όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, γεννήθηκε στην τουρκοκρατούμενη Θεσσαλονίκη στις 15 Ιανουαρίου 1902,
Πηγή: https://www.sansimera.gr/biographies/662
© SanSimera.gr
Πηγή: https://www.sansimera.gr/biographies/662
© SanSimera.gr
Στις 15 Γενάρη 1902 γεννιέται ο Ναζίμ Χικμέτ (Nazim Hikmet) στη Θεσσαλονίκη, που τότε ανήκε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.