Το 40-55% των επαγγελματιών υγείας υποφέρει από το σύνδρομο
επαγγελματικής εξουθένωσης (burnout syndrome) στα δημόσια νοσοκομεία της
χώρας, σύμφωνα με τον επίκουρο καθηγητή επιδημιολογίας και
επαγγελματικής υγιεινής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, ειδικό ιατρό
εργασίας Γιώργο Ραχιώτη.
Όπως δήλωσε στο ΑΠΕ, οι εργαζόμενοι οι οποίοι εμφανίζουν burnout έχουν
κατά 84% μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν διαβήτη και κατά 41%
μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν στεφανιαία νόσο, από αυτούς που δεν
πάσχουν από το σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης.
Την ίδια ώρα, πέραν της εργασιακής εξουθένωσης, οι επαγγελματίες υγείας
στα δημόσια νοσοκομεία, τελευταία βρίσκονται συχνά αντιμέτωποι με
φαινόμενα βίας από ασθενείς ή συγγενείς τους, τα οποία σύμφωνα με τον
κύριο Ραχιώτη έχουν αυξηθεί, κυρίως λόγω του μεγάλου χρόνου αναμονής
Τι είναι το σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης
Το σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης, διεθνώς καθιερωμένο ως
burnout syndrome, σύμφωνα με τον κ. Ραχιώτη απαρτίζεται ουσιαστικά από
τρεις παραμέτρους: «Όταν ο εργαζόμενος δέχεται πίεση από το εργασιακό
περιβάλλον που ξεπερνά τις δυνατότητές του, τότε αντιδρά και έχουμε
πρώτον την εμφάνιση της συναισθηματικής εξουθένωσης, όπου πρακτικά
«αδειάζει» ο άνθρωπος και δεν μπορεί να αντεπεξέλθει στα καθήκοντά του.
Το δεύτερο στοιχείο είναι η αποπροσωποποίηση, όπου πλέον ο εργαζόμενος
δεν ενδιαφέρεται για το αποτέλεσμα της εργασίας του, και το τρίτο
στοιχείο είναι η μειωμένη απόδοση. Αυτές οι τρεις παράμετροι είναι μία
απάντηση στο στρες. Το σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης δεν
ταυτίζεται με το στρες. Το στρες όμως μπορεί να προκαλέσει το σύνδρομο».
Σε ποσοστά 40-55% το burnout για επαγγελματίες υγείας στα δημόσια νοσοκομεία
Όπως αναφέρει ο κ. Ραχιώτης, το Εθνικό Σύστημα Υγείας μαστίζεται από
το σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης, σύμφωνα με μελέτες από την
ελληνική πραγματικότητα, δεδομένων και των μεγάλων περικοπών πόρων.
«Μελέτη που έγινε από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας σε συνεργασία με την
Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας και δημοσιεύτηκε το 2014, στο επιστημονικό
περιοδικό International Journal of Medical Sciences, έδειξε ότι τα
ποσοστά burnout στα ελληνικά νοσοκομεία κυμαίνονται από 40-55%. Οι
εργαζόμενοι των δημόσιων νοσοκομείων, οι οποίοι ανέφεραν ελλείψεις
υλικών, και μάλιστα στοιχειωδών υλικών, είχαν τριπλάσια πιθανότητα, να
αναπτύξουν burnout. Επίσης η συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων,
δηλαδή ένα 88% ανέφερε ότι αυτές οι ελλείψεις έχουν ως αποτέλεσμα τη
μείωση του επιπέδου της παρεχόμενης περίθαλψης στον ασθενή».
Δραματική αύξηση του κινδύνου για διαβήτη, καθόλου αμελητέος ο κίνδυνος για στεφανιαία νόσο
Παρά το γεγονός ότι το burnout δεν είναι μία ιατρική διάγνωση και
ουσιαστικά η εκτίμησή του γίνεται μέσω κάποιων σκορ σε συγκεκριμένα
ερωτηματολόγια, υπάρχουν αρκετά σημαντικές επιδημιολογικές μελέτες, που
το συσχετίζουν με σοβαρές νόσους, αναφέρει ο κ. Ραχιώτης. «Σύμφωνα με
μελέτες από το Τμήμα Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής του
Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ, οι εργαζόμενοι οι οποίοι εμφανίζουν burnout
έχουν κατά 84% μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν διαβήτη τύπου 2, και
κατά 41% μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν στεφανιαία νόσο, από αυτούς
που δεν πάσχουν από το σύνδρομο».
Αύξηση φαινομένων βίας στα νοσοκομεία λόγω αναμονής
Πέραν όμως του συνδρόμου επαγγελματικής εξουθένωσης, οι εργαζόμενοι
πλέον στα δημόσια νοσοκομεία, έχουν να αντιμετωπίσουν και τα φαινόμενα
βίας, που τελευταία γίνονται πιο έντονα, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια των
εφημεριών. Και όπως διευκρινίζει ο κ. Ραχιώτης πρόκειται τόσο για
λεκτική όσο και για σωματική βία. «Υπάρχουν ελληνικές μελέτες τοπικού
δείγματος, από πανεπιστημιακά νοσοκομεία και νοσοκομεία του ΕΣΥ, οι
οποίες υποδεικνύουν ότι ασκείται βία είτε από συγγενείς είτε από τους
ίδιους τους ασθενείς, και οφείλεται κυρίως στο μεγάλο χρόνο αναμονής.
Και παρότι δεν υπάρχει κάποια εργασία που να συνδέει αυτά τα περιστατικά
με την οικονομική κρίση, μπορούμε να υποθέσουμε ότι η επιδείνωση της
λειτουργίας των νοσοκομείων, λόγω της οικονομικής κρίσης, μπορεί να έχει
σαν συνέπεια και την αύξηση των φαινομένων βίας».
πηγή: onmed.g