Χόκινγκ: Το δημόσιο σύστημα υγείας με έσωσε. Ως επιστήμονας, πρέπει να βοηθήσω στη σωτηρία του.

Το σύστημα υγείας ήταν πάντα πολιτικό!

Ανοιχτή θέση ενάντια στις πολιτικές απαξίωσης του βρετανικού δημόσιου συστήματος υγείας (National Health Service – NHS) παίρνει ο κορυφαίος φυσικός των ημερών μας Στίβεν Χώκινγκ, με άρθρο που δημοσίευσε στον Γκάρντιαν την περασμένη Παρασκευή. Το δημοσιεύουμε σε -σχετικά ελεύθερη- ελληνική απόδοση, με την ευχή να βρει μιμητές και στα καθ’ ημάς…

Το δημόσιο σύστημα υγείας με έσωσε. Ως επιστήμονας, πρέπει να βοηθήσω στη σωτηρία του.

Όπως και πολλοί άλλοι, έχω προσωπική εμπειρία από το δημόσιο σύστημα υγείας. Στην περίπτωσή μου, η ιατρική φροντίδα, η προσωπική ζωή και η επιστημονική ζωή είναι έννοιες αλληλένδετες. Έχω λάβει πολλή θεραπεία από τη δημόσια υγεία και, εάν δεν υπήρχε αυτή, τότε δε θα υπήρχα ούτε εγώ σήμερα.

Η φροντίδα που έχω λάβει από τότε που μου διαγνώστηκε νευροκινητική νόσος ως φοιτητής το 1962, μου επέτρεψε να ζήσω όπως θέλω και να συνεισφέρω σε μείζονες ανακαλύψεις για την κατανόηση του σύμπαντος. Την 1η Ιουλίου γιόρτασα τα εβδομηκοστά πέμπτα γενέθλια με ένα διεθνές επιστημονικό συνέδριο στο Καίμπριτζ. Εξακολουθώ να εργάζομαι με πλήρες ωράριο ως διευθυντής έρευνας στο Κέντρο Θεωρητικής Κοσμολογίας, ενώ μαζί με δύο συναδέλφους πρόκειται σύντομα να εκδώσω ακόμη μία εργασία για τις κβαντικές μαύρες τρύπες.

Πέρυσι, συνδυάζοντας την προσωπική εμπειρία και την επιστημονική μου ιδιότητα, συνυπέγραψα μια επιστολή, ζητώντας η πολιτική υγείας να στηρίζεται σε προσεκτική έρευνα και ακριβή στοιχεία. Το συγκεκριμένο επίδικο, για το οποίο είχε γραφτεί η επιστολή, ήταν το weekend effect. Ο υπουργός υγείας Τζέρεμι Χαντ είχε υποστηρίξει ότι χιλιάδες ασθενείς πεθαίνουν άδικα τα σαββατοκύριακα εξαιτίας ελλιπούς νοσοκομειακής φροντίδας, χρησιμοποίησε δε αυτόν τον ισχυρισμό για να υποστηρίξει την ανάγκη επταήμερης πλήρους λειτουργίας του δημόσιου συστήματος.

Είχα ανάμικτα συναισθήματα σχετικά με το ζήτημα. Έχοντας περάσει πολύ καιρό σε νοσοκομεία, θα ήθελα να υπάρχουν περισσότερες διαθέσιμες υπηρεσίες τα σαββατοκύριακα. Επίσης, φαίνεται πιθανό ότι μερικοί ασθενείς παραμένουν χωρίς όφελος τα σαββατοκύριακα, διότι ορισμένες διαγνωστικές εξετάσεις εκτελούνται μονάχα τις καθημερινές. Όμως, όπως δείξαμε στην επιστολή, ο Χαντ είχε χρησιμοποιήσει επιλεκτικά στοιχεία για να θεμελιώσει τον ισχυρισμό του.

Για έναν επιστήμονα, αυτό είναι απαράδεκτο. Όταν τα δημόσια πρόσωπα μνημονεύουν μερικές μελέτες και θάβουν άλλες, με σκοπό να δικαιολογήσουν την πολιτική που θέλουν (για άλλους λόγους) να εφαρμόσουν, ουσιαστικά εξευτελίζουν την επιστήμη. Μία από τις συνέπειες αυτής της πρακτικής είναι η εξής: Κάνει τους κανονικούς ανθρώπους να μην εμπιστεύονται την επιστήμη, σε καιρούς που η επιστημονική έρευνα και πρόοδος είναι πιο σημαντικές από ποτέ.

Το πρόβλημα απλώνεται πέρα από το weekend effect. Το δημόσιο σύστημα υγείας βρίσκεται σε κρίση, η οποία έχει προκληθεί από πολιτικές αποφάσεις: Υποχρηματοδότηση, περικοπές, ιδιωτικοποιήσεις υπηρεσιών, πλαφόν, οι νέες συμβάσεις των ειδικευομένων, η κατάργηση των υποτροφιών για τους φοιτητές νοσηλευτικής. Αυτές οι αποφάσεις είναι που προκαλούν φτωχότερη ποιότητα νοσηλείας, μεγαλύτερες λίστες αναμονής, αναστάτωση σε ασθενείς και προσωπικό, καθώς και επικίνδυνη υποστελέχωση. Επιπλέον, η αποτυχία των ιδιωτικοποιημένων υπηρεσιών υγείας σε τομείς όπως τα άτομα με ειδικές ανάγκες και οι ηλικιωμένοι, έχει φορτώσει με ένα επιπλέον βάρος το δημόσιο σύστημα.

Τι να κάνουμε, λοιπόν; Εγώ, ως φυσικός, συνηθίζω να αναλύω ένα σύστημα με τη μέθοδο των επιπέδων προσέγγισης. Ως πρώτη προσέγγιση, μπορείς να δεις την κατάσταση της υγείας ως συνισταμένη αντίρροπων δυνάμεων.

Από τη μία πλευρά είναι η δύναμη των πολυεθνικών, οι οποίες έχουν ως κίνητρο το κέρδος. Στις ΗΠΑ, όπου δεσπόζουν, αυτές οι επιχειρήσεις πραγματοποιούν τεράστια κέρδη. Η παροχή υπηρεσιών υγείας δεν είναι καθολική και κοστίζει πολύ ακριβότερα εάν συγκρίνουμε το ίδιο αποτέλεσμα ανά ασθενή. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, αντίστοιχο ρόλο παίζουν οι ιδιωτικές εταιρείες περίθαλψης, η δε τάση των αλλαγών είναι προς ένα αμερικανόπνευστο σύστημα βασισμένο στις ασφαλιστικές.

Από την άλλη πλευρά είναι η δύναμη του δημοσίου (στμ: με την έννοια του λαού αλλά και του κοινού αγαθού) και της δημοκρατίας. Οι σφυγμομετρήσεις δείχνουν σταθερά μια πλειοψηφία υπέρ του δημόσιου χαρακτήρα του συστήματος υγείας, και εναντίον της ιδωτικοποίησης και του διζωνικού συστήματος. Συνεπώς, ο καλύτερος τρόπος για να υποστηρίξεις τη δημόσια υγεία, είναι να ενδυναμώσεις το δημόσιο. Αυτό σημαίνει δύο προτεραιότητες: Πρώτον, ξεκάθαρη πληροφόρηση πως η παροχή των υπηρεσιών υγείας από το δημόσιο δεν είναι απλά ο δικαιότερος, αλλά και ο πιο συμφέρων οικονομικά τρόπος. Δεύτερον, δυνατή φωνή και άσκηση πολιτικής πίεσης, ώστε οι πολιτικοί να λειτουργήσουν για λογαριασμό μας.

Εάν όλα αυτά ακούγονται πολιτικά, συμβαίνει επειδή το σύστημα υγείας ήταν πάντα πολιτικό. Ιδρύθηκε μπροστά στην πολιτική αντιπαράθεση. Είναι η καλύτερη δημόσια υπηρεσία της Βρετανίας και θεμέλιος λίθος της κοινωνίας μας, κάτι που μας συνενώνει. Ο κόσμος το έχει σε εκτίμηση και υπερηφανεύεται, ότι εμείς αντιμετωπίζουμε τον οποιονδήποτε ως ίσο όταν αρρωσταίνει. Το δημόσιο σύστημα υγείας τονίζει το καλύτερό μας στοιχείο. Δεν μπορούμε να το χάσουμε.

Απόδοση: ygeionomikoi.gr, Ανειδίκευτος Συνεργάτης

Αυθεντικό κείμενο: The NHS saved me. As a scientist, I must help to save it.