Τρομακτικούς ρυθμούς συρρίκνωσης ακολούθησε το εισόδημα των δημοσίων
υπαλλήλων από την αρχή της κρίσης. Στη διάρκεια της πενταετίας 2009-2013
καταγράφονται, σωρευτικά, μεσοσταθμικές μειώσεις από 25% έως 38% στις
αποδοχές πολιτικών υπαλλήλων, ανάλογα με το υπουργείο, την εκπαιδευτική
βαθμίδα και τα χρόνια προϋπηρεσίας, ενώ στα ειδικά μισθολόγια οι
περικοπές κυμαίνονται από 21% (σε αστυνομικούς) έως 35% (γιατρούς ΕΣΥ),
ανάλογα με τον βαθμό του εργαζομένου, σύμφωνα με στοιχεία που εστάλησαν
στην τρόικα από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους επί θητείας της
προηγούμενης κυβέρνησης και ήρθαν στη διάθεση της «Εφ.Συν.».
Μεγαλύτερες μειώσεις υπέστησαν υπάλληλοι μικρής προϋπηρεσίας και χαμηλότερης βαθμίδας εκπαίδευσης. Αν μελετήσουμε τα στοιχεία που αναφέρονται στις αποδοχές υπαλλήλων του υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης (πίνακας Α3), προκύπτει ότι ένας εργαζόμενος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΔΕ) με 5 χρόνια απασχόλησης υπέστη περικοπές ύψους 38%.
Αντίστοιχου ύψους ήταν και οι περικοπές σε υπαλλήλους Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΠΕ) ίδιας προϋπηρεσίας, αλλά και σε έναν υπάλληλο ΔΕ με 17 έτη εργασίας. Αν και μικρότερες, εξίσου όμως σημαντικές ήταν οι περικοπές που υπέστη ένας συνάδελφός τους ΠΕ, στο ίδιο υπουργείο, με 29 έτη απασχόλησης.
Υπουργείο Πολιτισμού
Περίπου στην ίδια αντιστοιχία κατανέμονται και οι περικοπές των υπαλλήλων στο υπουργείο Πολιτισμού (πίνακας Α1). Ενας εργαζόμενος ΔΕ με 5 έτη απασχόλησης είδε από την αρχή της κρίσης τις αποδοχές του να συρρικνώνονται κατά 35%. Μείωση 33% υπέστη το εισόδημα ενός συναδέλφου του ΔΕ με 17 έτη, 24% ενός υπαλλήλου ΔΕ με 29 έτη, 29% ενός υπαλλήλου ΠΕ με 5 έτη, 19% ενός υπαλλήλου ΠΕ με 17 έτη και 13% ήταν η μείωση των αποδοχών ενός υπαλλήλου ΠΕ με 29 έτη εργασίας.
Στον ευαίσθητο τομέα της Παιδείας (πίνακας Α2), οι μισθοί μειώθηκαν στους εκπαιδευτικούς του υπουργείου από 34% (5ετής προϋπηρεσία) έως 18% (29ετής προϋπηρεσία). Οι παραπάνω... στατιστικοί κανόνες σπάνε στην περίπτωση των υπαλλήλων του υπουργείου Οικονομικών. Σε όλες τις περιπτώσεις ανά εκπαιδευτική βαθμίδα και έτη απασχόλησης, οι περικοπές δεν πέφτουν κάτω από το 38%.
Αντίστροφη ακολουθία παρατηρείται στα ειδικά μισθολόγια (πίνακες κατηγορίας Β). Μικρότερη μείωση αποδοχών διαπιστώνεται σε έναν λέκτορα ΑΕΙ (27%) από έναν καθηγητή Πανεπιστημίου με 29 έτη (33%), σε έναν ειδικευόμενο γιατρό (27%) από ό,τι σε έναν διευθυντή με 29 έτη (42%), καθώς και στους ενστόλους. Από την αρχή της κρίσης, ένας λοχίας υπέστη περικοπές ύψους 18%, ενώ ένας συνταγματάρχης 30%. Περικοπές 15% υπέστη ένας αστυφύλακας και 28% ένας αστυνομικός διευθυντής.
Υπενθυμίζεται ότι από το 2009 έως το 2013, η μισθολογική δαπάνη στο Δημόσιο έπεσε από τα 24,5 δισ. ευρώ στα 15,8 δισ. Βέβαια, αυτή η μείωση συνδέεται άμεσα και με την «αιμορραγία» του Δημοσίου σε προσωπικό στη συγκεκριμένη χρονική διάρκεια.
Σύμφωνα με επίσημα κρατικά στοιχεία, το 2009 εργάζονταν στο Δημόσιο (με οποιαδήποτε σχέση εργασίας) 952.625 υπάλληλοι («Εφ.Συν.»: 06/02/2015). Σήμερα εργάζονται στο Δημόσιο 576.865 υπάλληλοι. Βασικός μοχλός αυτής της μείωσης ήταν, πρακτικά, η πλήρης κατάργηση των συμβασιούχων ορισμένου χρόνου και όσων, μέσα σε ένα κλίμα κυνηγιού μαγισσών σε βάρος του δημόσιου τομέα, προχώρησαν σε πρόωρες συνταξιοδοτήσεις.
Το αίτημα της ΑΔΕΔΥ
Στα κεντρικά αιτήματα της ΑΔΕΔΥ παραμένει η κατάρτιση ενός νέου μισθολογίου, με στόχο την αποκατάσταση μισθολογικών απωλειών των τελευταίων χρόνων και το οποίο «είναι προφανές ότι δεν πρέπει να συνδέεται με οποιοδήποτε σύστημα αξιολόγησης».
Παράλληλα, το δημοσιοϋπαλληλικό κίνημα διεκδικεί το «ξεπάγωμα» της μισθολογικής ωρίμανσης ως ένα πρώτο βήμα αποκατάστασης μισθολογικών αδικιών. Εκτιμάται ότι με αυτήν την επιλογή θα αποκατασταθούν απώλειες ύψους 30 εκατ. ευρώ στο σύνολο των εργαζομένων στο Δημόσιο.
Να σημειωθεί ότι η μείωση των αποδοχών των δημοσίων υπαλλήλων, πέρα από την οικονομική συμπίεση και την καταστροφή που υπέστησαν 600.000 άνθρωποι, αποδιοργάνωσε πλήρως τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς, με πολλαπλό αντίκτυπο.
Σύμφωνα με τον Γιώργο Πετρόπουλο, μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΑΔΕΔΥ, «αν στο μεσοσταθμικό ποσοστό μείωσης 38% συνυπολογίσουμε και φορολογικές επιβαρύνσεις -αύξηση φορολογικών συντελεστών, κατάργηση αφορολογήτων, ΕΝΦΙΑ- όλα αυτά, μαζί με την αύξηση τιμών βασικών προϊόντων, οδηγούν σε μια απώλεια εισοδήματος που υπερβαίνει το 50%.
Εξαιτίας της παραγωγικής ιδιομορφίας της ελληνικής οικονομίας, αυτή η μείωση ζήτησης που επήλθε από τις περικοπές των εισοδημάτων των δημοσίων υπαλλήλων τροφοδότησε έναν φαύλο κύκλο που οδήγησε σε μειώσεις εισοδημάτων και σε χιλιάδες απολύσεις και στον ιδιωτικό τομέα».
Τι συνεπάγεται μια πολιτική αυξήσεων των μισθών στο Δημόσιο; «Υπάρχουν μελέτες, παραπέμπουμε χαρακτηριστικά σε ενδεικτικές μελέτες του ΙΝΕ-ΓΣΕΕ, όπου οι αυξήσεις μισθών των δημοσίων υπαλλήλων, ακριβώς επειδή θα διατεθούν στην εσωτερική ζήτηση, μπορούν να συνεισφέρουν στην αύξηση του ΑΕΠ σε πολύ μεγάλο ποσοστό, ειδικά σε οικονομίες όπως η ελληνική. Και τελικά, μέσω αυτής της μεθόδου, να οδηγηθεί η οικονομία σε ανάκαμψη, να αυξηθούν οι θέσεις εργασίας και οι μισθοί και στον ιδιωτικό τομέα, σχηματίζοντας αυτή τη φορά ένα αντίστροφο ανοδικό σπιράλ», εξηγεί ο κ. Πετρόπουλος.
Ο αναπληρωτής υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης, Γιώργος Κατρούγκαλος, έχει υποσχεθεί ένα δίκαιο μισθολόγιο το οποίο θα καταρτιστεί έπειτα από διαβούλευση με τους υπαλλήλους, σε επόμενες όμως προτεραιότητές του.
Η σχετική συζήτηση παραπέμπεται, βάσει των μέχρι σήμερα δεδομένων, για το 2016. Μεταρρυθμίσεις στο μισθολόγιο του Δημοσίου, χωρίς αυτές να συνεπάγονται αυξήσεις στο συνολικό κονδύλι αποδοχών των δημοσίων υπαλλήλων, περιγράφει το πρώτο e-mail που απέστειλε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ο υπουργός Οικονομικών, Γιάνης Βαρουφάκης.
Στο σκέλος της επιστολής που αφορά τη δημόσια διοίκηση και τη διαφθορά, η κυβέρνηση δεσμευόταν να μεταρρυθμίσει το πλέγμα των μισθών του Δημοσίου, «με σκοπό να αποσυμπιέσει την κατανομή μισθών μέσω αύξησης της παραγωγής και κατάλληλων πολιτικών προσλήψεων, χωρίς να μειώνονται τα τρέχοντα κατώτατα επίπεδα μισθών, διασφαλίζοντας όμως ότι δεν θα αυξηθεί το κονδύλι των μισθών του Δημοσίου». Ενα κατηγορηματικό «όχι» ήταν η απάντηση του κ. Βαρουφάκη σε ερωτήσεις για το εάν θα υπάρξουν νέες μειώσεις στους μισθούς του Δημοσίου.