Η κατεδάφιση της κοινωνικής ασφάλισης και οι νέες δραματικές μειώσεις στις συντάξεις αφορούν όλη την ελληνική κοινωνία.
* Οι πληροφορίες προέρχονται από ενημερωτική ανακοίνωση της εκτελεστικής Επιτροπής της ΠΟΕ-ΟΤΑ
Ας δούμε ορισμένες από τις βασικές παραμέτρους του κυβερνητικού σχεδίου για το Ασφαλιστικό:
Ο νέος τρόπος υπολογισμού των συντάξεων.
Οι
συντάξεις που θα αποδίδονται στο εξής, θα είναι μειωμένες σε σχέση με
τις σημερινές κατά 15% με 30%, αλλά και σε σχέση με εκείνες που θα
δίνονταν με το Ν.3863/2010.
Αυτό
συμβαίνει για δύο λόγους. Αφενός γιατί τα ποσοστά αναπλήρωσης στην
κυβερνητική πρόταση «βυθίζονται» στο 38,68% για τα 35 χρόνια ασφάλισης,
όταν στο ισχύον σύστημα έφταναν το 70% και στον Ν.3863/2010 το 45,85%
και αφετέρου επειδή τα ποσοστά αυτά θα υπολογίζονται και σε πολύ
μικρότερο συντάξιμο μισθό, αφού αυτός πλέον θα είναι ο μέσος μισθός
ολόκληρου του εργάσιμου βίου και όχι της τελευταίας πενταετίας που ίσχυε
πριν.
Υπενθυμίζουμε
ότι με το σύστημα που ίσχυε μέχρι το 2007, ο ασφαλισμένος έβγαινε σε
σύνταξη με το 80% του τελευταίου μισθού. Από το 2007 μέχρι το 2013 με το
70% του μισθού της τελευταίας πενταετίας και από εκεί και πέρα, με
ποσοστό αναπλήρωσης 45,85% (Νόμος Λοβέρδου).
Παράδειγμα:
Με το παλιό σύστημα, ένας μισθωτός που είχε 35 χρόνια υπηρεσίας, με
μισθό την τελευταία πενταετία γύρω στα 1.500 ευρώ, το ποσοστό
αναπλήρωσης ήταν 70% και η αποδιδόμενη σύνταξη 1.040 ευρώ. Με το νέο
σύστημα, επειδή πλέον θα υπολογίζονται οι μισθοί όλου του εργάσιμου βίου
και όχι της τελευταίας μόνο πενταετίας, ο συντάξιμος μισθός του
εργαζόμενου θα είναι μόλις 1.026 ευρώ. Το ποσοστό αναπλήρωσης από το
70%, με βάση την κυβερνητική πρόταση θα είναι για τα 35 χρόνια
ασφάλισης, μόλις 38,68%! Έτσι το ποσό της ανταποδοτικής σύνταξης θα
είναι μόλις 396,00 ευρώ.
Η
προσθήκη σε αυτό το ποσό της «Εθνικής» σύνταξης των 384,00 ευρώ οδηγεί
σε τελικό ποσό σύνταξης στα 780,00 ευρώ. Δηλαδή, η σύνταξη που βγαίνει
με το νέο σύστημα είναι μειωμένη κατά 25%! Σημειώνεται ότι με βάση το
Ν.3863/2010, για τον ίδιο εργαζόμενο, η ανταποδοτική σύνταξη θα ήταν
470,00 ευρώ (ποσοστό αναπλήρωσης 45,85%) και η «Εθνική» είχε οριστεί στα
360,00 ευρώ. Δηλαδή, η συνολική σύνταξη - στην πλήρη ωρίμανση του
συστήματος - θα ήταν μόλις 830,00 ευρώ και σε σχέση με το παλαιό σύστημα
20% μικρότερη. Έτσι, και τα δύο συστήματα οδηγούν σε πολύ μικρότερες
συντάξεις.
Καταστροφή για τη νέα γενιά και για συντάξεις αναπηρίας.
Τα
επίπεδα συντάξεων που περιγράφονται πιο πάνω, προκύπτουν σε
εργαζόμενους με 35 χρόνια ασφάλισης. Η εικόνα γίνεται ακόμα χειρότερη
για εργαζόμενους που δεν θα μπορούν να εξασφαλίζουν αυτά τα ένσημα.
Ειδικά για τις νέες γενιές, που εργάζονται σε συνθήκες «ευελιξίας», το
τμήμα της «ανταποδοτικής σύνταξης» θα είναι μηδαμινό.
Παράδειγμα:
Στην περίπτωση 15ετίας, που είναι σήμερα το όριο για να βγει κάποιος
στη σύνταξη (4.500 ένσημα), το ποσοστό αναπλήρωσης της ανταποδοτικής
σύνταξης θα είναι μόλις 12%. Δηλαδή, σε έναν συντάξιμο μισθό των 1.000
ευρώ, το ανταποδοτικό τμήμα θα ανέρχεται μόλις στα 120,00 ευρώ! Βέβαια,
με τις σημερινές εργασιακές σχέσεις, είναι από δύσκολο έως αδύνατο
κάποιος εργαζόμενος να διαμορφώσει στη 15ετία συντάξιμο μισθό 1.000
ευρώ. Επομένως, το 12% της ανταποδοτικής θα υπολογίζεται σε πολύ
μικρότερους συντάξιμους μισθούς και θα οδηγεί κυριολεκτικά σε συντάξεις
πείνας.
Οι
εμπνευστές του νέου αντιλαϊκού συστήματος ισχυρίζονται ότι σε αυτές τις
περιπτώσεις των εξευτελιστικών ανταποδοτικών συντάξεων θα «σώζει» την
κατάσταση η προσθήκη της «Εθνικής» σύνταξης των 384,00 ευρώ. Ομως, η
λεγόμενη «Εθνική σύνταξη» και στα δύο συστήματα (στον Ν.3863/2010 και
στην πρόταση της συγκυβέρνησης) δινόταν και θα δίνεται μόνο υπό
συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
Έτσι,
σύμφωνα με την πρόταση της συγκυβέρνησης, η «Εθνική σύνταξη» θα δίνεται
ολόκληρη, μόνο εάν ο δικαιούχος έχει τουλάχιστον 40 χρόνια παραμονής
στη χώρα μας και έχει συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας του. Θα είναι
επίσης μειωμένη στην περίπτωση αναπηρίας, ανάλογα με το ποσοστό
αναπηρίας του δικαιούχου, θα μειώνεται στην περίπτωση των «πρόωρων»
συνταξιοδοτήσεων όπως και στις περιπτώσεις δικαιώματος λόγω θανάτου,
αλλά και διπλής σύνταξης.
Αυτό
σημαίνει ότι στις περιπτώσεις αναπηρίας που μπορεί να συμβεί
οποτεδήποτε ο ασφαλισμένος που χάνει την ικανότητα προς εργασία θα μένει
«επί ξύλου κρεμάμενος». Είναι ενδεικτικό ότι με ποσοστό αναπηρίας από
50% έως 67% ο ασφαλισμένος θα λαμβάνει μόνο το 50% της «Εθνικής», ενώ με
ποσοστό αναπηρίας από 67% έως 79% θα λαμβάνει το 75% της «Εθνικής»
σύνταξης! Σε τέτοιες οδυνηρές καταστάσεις θα βρεθούν οι ασφαλισμένοι με
δεδομένο ότι το νέο σύστημα δεν προβλέπει ούτε κατώτερα όρια συντάξεων.
Επανυπολογισμός των ήδη αποδιδόμενων συντάξεων.
Ο
παραπάνω τρόπος υπολογισμού των συντάξεων θα εφαρμοστεί και στις ήδη
αποδιδόμενες συντάξεις, οι οποίες θα επανυπολογιστούν. Βέβαια, όταν
μιλάμε για τις σημερινές συντάξεις, δεν εννοούμε αυτές που απέδιδε το
σύστημα πριν από το 2010, αλλά αυτές που διαμορφώθηκαν μετά τις απανωτές
περικοπές της τελευταίας πενταετίας. Μιλάμε, δηλαδή, για συντάξεις
πετσοκομμένες μέχρι και κατά 40% σε σχέση με πριν από πέντε χρόνια.
Αυτές οι συντάξεις προβλέπεται τώρα να μειωθούν κι άλλο, μετά τον
επανυπολογισμό τους, με τα νέα κριτήρια που εφαρμόζονται πλέον ενιαία
για παλιούς και μελλοντικούς συνταξιούχους.
Μπροστά
σ' αυτήν την πραγματικότητα, η συγκυβέρνηση προσπαθεί να ελιχθεί, για
να μετριάσει τις αντιδράσεις. Γι' αυτό μεταθέτει στο 2018 και
συγκεκριμένα μετά τον Ιούλιο, οπότε λήγει το τρέχον «πρόγραμμα
δημοσιονομικής προσαρμογής», την ονομαστική μείωση των συντάξεων που
παίρνουν οι σημερινοί συνταξιούχοι.
Συγκεκριμένα,
το σχέδιο προβλέπει ότι, αν μετά τον επανυπολογισμό των ήδη
αποδιδόμενων συντάξεων προκύψει μείωση κάτω ακόμα και από τα σημερινά
άθλια επίπεδα, η σύνταξη θα συνεχίσει να αποδίδεται στο σημερινό της
ύψος, το οποίο να σημειωθεί ότι είναι μειωμένο κατά 40% σε σχέση με το
2009. Η κυβέρνηση ονομάζει αυτό το τρικ «προσωπική διαφορά», η οποία
όμως παύει σταδιακά να υπάρχει μετά τον Ιούλιο του 2018, οπότε οι
μειώσεις που προκύπτουν από τον επανυπολογισμό θα ενσωματωθούν κανονικά
στις ήδη αποδι-δόμενες συντάξεις.
Υποτίθεται
ότι, μετά τον Ιούλιο του 2018, θ' αρχίσει να καταβάλλεται η προσωπική
διαφορά και ο εναρμονισμός με τις νέες συντάξεις θα πραγματοποιηθεί
σταδιακά μέσω των αυξήσεων που θα λαμβάνουν οι τελευταίες μετά τη λήξη
του μεσοπρόθεσμου, κατά τα πρότυπα του νέου μισθολογίου.
Παράδειγμα:
Εάν ένας παλιός συνταξιούχος παίρνει σήμερα 800,00 ευρώ σύνταξη και με
τον επανυπολογισμό προκύπτει σύνταξη 700,00 ευρώ, θα συνεχίσει να
παίρνει τα 800,00 ευρώ μέχρι και το 2018. Από εκεί και πέρα, η σύνταξη
θα προσαρμόζεται σταδιακά στα 700,00 ευρώ.
Επίσης, αν οι νέες συντάξεις που θα δοθούν την τριετία 2016-2018 είναι μικρότερες από αυτές που δίνει το ισχύον σύστημα σε ποσοστό μεγαλύτερο του 20%, η συγκυβέρνηση «κάνει σκόντο» και βάσει του σχεδίου της δεσμεύεται να καταβάλλει μέρος αυτής της διαφοράς ως «προσωπική διαφορά» μέχρι και το 2018. Με αυτόν τον τρόπο πάει να «μαλακώσει» τις μεγάλες μειώσεις που συνεπάγεται για τους νέους συνταξι¬ούχους το νέο σύστημα. Μετά τον Ιούλιο του 2018, η σύνταξη θα δίνεται στα επίπεδα που προβλέπει ο νέος δυσμενέστερος υπολογισμός.
Επίσης, αν οι νέες συντάξεις που θα δοθούν την τριετία 2016-2018 είναι μικρότερες από αυτές που δίνει το ισχύον σύστημα σε ποσοστό μεγαλύτερο του 20%, η συγκυβέρνηση «κάνει σκόντο» και βάσει του σχεδίου της δεσμεύεται να καταβάλλει μέρος αυτής της διαφοράς ως «προσωπική διαφορά» μέχρι και το 2018. Με αυτόν τον τρόπο πάει να «μαλακώσει» τις μεγάλες μειώσεις που συνεπάγεται για τους νέους συνταξι¬ούχους το νέο σύστημα. Μετά τον Ιούλιο του 2018, η σύνταξη θα δίνεται στα επίπεδα που προβλέπει ο νέος δυσμενέστερος υπολογισμός.
Παράδειγμα:
Ας υποθέσουμε ότι ένας ασφαλισμένος θα βγει στη σύνταξη μέσα στο 2016.
Αν με το παλιό σύστημα δικαιούνταν σύνταξη 1.000 ευρώ και με το νέο
800,00 ευρώ (μείωση 20%), τότε μέχρι και το 2018 θα παίρνει 900,00 ευρώ
(το μισό της διαφοράς του 20%). Από εκεί και πέρα, η σύνταξή του θα
προσαρμοστεί στα 800,00 ευρώ. Ανάλογα «τρικ», με μικρότερη όμως
«προσωπική διαφορά» (1/3 και 1/4 αντίστοιχα), προβλέπονται για όσους
βγουν στη σύνταξη το 2017 και το 2018.
Σε
κάθε περίπτωση, με το σχέδιό της, η συγκυβέρνηση ΣΥ.ΡΙΖ.Α.-ΑΝ.ΕΛ.
μονιμοποιεί, αλλά και νομιμοποιεί όλες τις μέχρι τώρα αυθαίρετες
περικοπές που είχαν επιβάλλει οι κυβερνήσεις ΠΑ.ΣΟ.Κ.-Ν.Δ. και
ταυτόχρονα «χτίζει» έναν νέο μηχανισμό για την παραπέρα μείωση όλων των
συντάξεων.
Επικουρικές: Αύξηση εισφορών για αμφίβολες συντάξεις.
Με
το σχέδιο της συγκυβέρνησης επιβάλλεται αύξηση των εισφορών στον κλάδο
της Επικουρικής Σύνταξης κατά 1.5 μονάδα. Έτσι, από 1-1-2016 και
μέχρι την 31-12-2018, το ποσό της μηνιαίας εισφοράς στο Ενιαίο Ταμείο
Επικουρικής Ασφάλισης (Ε.Τ.Ε.Α.) όλων των μισθωτών ασφαλισμένων,
καθορίζεται σε ποσοστό 3,5% για τον ασφαλισμένο και σε ποσοστό 4% για
τον εργοδότη, από 3% και 3% σήμερα. Παραμερίζεται η αρχική κυβερνητική
πρόταση για αύξηση εισφορών και στις κύριες συντάξεις.
Θυμίζουμε
ότι για την εργοδοσία, οι εισφορές μειώθηκαν τα τελευταία χρόνια κατά
3,9 ολόκληρες μονάδες. Σύμφωνα με την κυβέρνηση, μετά το πέρας της
τριετίας, η μηνιαία εισφορά επανέρχεται στο σημερινό ύψος της, αλλά έως
τότε...
Και
ενώ επιβάλλεται αύξηση στην εισφορά για την Επικουρική Σύνταξη, το
σχέδιο της συγκυβέρνησης διατηρεί όλες τις αντιλαϊκές διατάξεις
προηγούμενων Νόμων, όπως η διαμόρφωση του ύψους της σύνταξης με βάση τα
δημογραφικά δεδομένα (και προσδόκιμο επιβίωσης). Με άλλα λόγια, ετησίως
θα προϋπολογίζεται ένα συγκεκριμένο ποσό για επικουρικές συντάξεις (το
ύψος του θα εξαρτάται από τις αντοχές της καπιταλιστικής οικονομίας) που
θα μοιράζεται στους δικαιούχους.
Όσο
μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των δικαιούχων, τόσο μικρότερη Επικουρική
Σύνταξη θα αναλογεί στον καθένα. Το ποσοστό αναπλήρωσης καθορίζεται σε
0,45% για κάθε χρόνο ασφάλισης. Δηλαδή, για να πιάσει κάποιος το
προηγούμενο ποσοστό αναπλήρωσης που ήταν 20%, θα πρέπει να δουλεύει
44.5 χρόνια! Επίσης, το 20% υπολογιζόταν επί του τελευταίου
συντάξιμου μισθού, αν δούλευε στο Δημόσιο, ή επί του μέσου όρου των
συντάξιμων αποδοχών της καλύτερης πενταετίας των τελευταίων 10 χρόνων
στον Ιδιωτικό Τομέα. Τώρα θα υπολογίζεται επί του μέσου όρου των
συντάξιμων αποδοχών όλου του εργάσιμου βίου.
Σφαγή σε ΕΚΑΣ - Εφάπαξ — Μ.Τ.Π.Υ. — Παροχές Ταμείων.
Μαζί
με τον επανυπολογισμό των ήδη αποδιδόμενων συντάξεων, η συγκυβέρνηση
προχωρά και στη σταδιακή κατάργηση του ΕΚΑΣ. Μετά το 2019 δεν θα
καταβάλλεται σε κανέναν συνταξιούχο και συνολικά οι χαμηλοσυνταξιούχοι
χά-νουν περίπου 1 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση.
Για
τις εφάπαξ παροχές καθιερώνεται νέος μαθηματικός τύπος, σύμφωνα με τον
οποίο οι μειώσεις θα κυμανθούν από 10% έως 15%, ενώ για τα μερίσματα του
Μετοχικού Ταμείου Πολιτικών Υπαλλήλων αυτές θα υπερβούν το 30%.* Οι πληροφορίες προέρχονται από ενημερωτική ανακοίνωση της εκτελεστικής Επιτροπής της ΠΟΕ-ΟΤΑ