Ήταν 27 Απρίλη 1941, όταν τα γερμανικά στρατιωτικά τμήματα μπαίνουν στην Αθήνα. Ο λαός «υποδέχεται» τους ναζί κατακτητές παραμένοντας ερμητικά κλεισμένος στα σπίτια του. Η πρωτεύουσα είναι μια έρημη πόλη.
Τρεις μέρες πριν πέσει η Αθήνα στα χέρια των Γερμανών και επιβληθεί στη χώρα η στυγνή τριπλή (γερμανική, ιταλική, βουλγάρικη) κατοχή, ο Τσολάκογλου είχε
υπογράψει στη Θεσσαλονίκη το οριστικό πρωτόκολλο της συνθηκολόγησης. Οι
Γερμανοί εκτιμώντας τον «πατριωτισμό» του τον διόρισαν πρώτο
«πρωθυπουργό» της κατεχόμενης Ελλάδας.
Μια μέρα νωρίτερα από την συνθηκολόγηση Τσολάκογλου, οι «κεφαλές του έθνους» είχαν φροντίσει να… λακίσουν.
Ο βασιλιάς και η κυβέρνηση έφυγαν αρχικά για την Κρήτη, αφήνοντας
οπισθοφυλακή τον υφυπουργό Ασφαλείας του μεταξικού καθεστώτος και
κατοπινό βουλευτή της ΕΡΕ, τον διαβόητο Κ. Μανιαδάκη.
Βασική φροντίδα του Μανιαδάκη ήταν να παραδοθούν
δέσμιοι στους Γερμανούς οι 2.000 περίπου φυλακισμένοι και εξόριστοι
αγωνιστές, κυρίως κομμουνιστές, που από τα κάτεργα της δικτατορίας της 4ης Αυγούστου περνούσαν (από… τα ελληνικά χέρια) στα χέρια της Γκεστάπο.
Η είσοδος των Γερμανών συνοδεύεται από τον απόλυτο εξευτελισμό του προπολεμικού αστικού πολιτικού κόσμου. Ένα μέρος του επέλεξε την ανοιχτή συνεργασία με τους κατακτητές. Ένα δεύτερο παρέμεινε στην Ελλάδα απέχοντας
από τον αγώνα και προσβλέποντας σε μελλοντικές εξελίξεις. Ένα άλλο,
συμμαχικό της Βρετανίας, που ανέλαβε να διεξάγει αντικατοχική δράση δεν
παρέλειψε να έχει στην πλειοψηφία του σχέσεις και με τους κατακτητές. Ο
κύριος, δε, όγκος, μαζί με το Παλάτι, διέφυγε στο εξωτερικό αρπάζοντας
μαζί του και τις τεράστιες ποσότητες των κρατικών αποθεμάτων σε χρυσό…
Η φυγή τους αποτελεί εκδήλωση παροιμιώδους…
λεβεντιάς και «εθνικού φρονήματος»: Ανήμερα της συνθηκολόγησης ο
Βασιλιάς Γεώργιος με τον πρωθυπουργό Εμμ. Τσουδερό, τον πρίγκιπα Πέτρο
και τον Άγγλο πρεσβευτή σερ Μάικλ Πάλαιρετ εγκατέλειψαν την Ελλάδα μ’
ένα υδροπλάνο «Σάντερλαντ». Προηγήθηκε το ζεύγος των διαδόχων Παύλος και
Φρειδερίκη, ενώ τη νύχτα 22 προς 23 Απριλίου με τα αντιτορπιλικά «Β.
Ολγα», «Πάνθηρ» και «Ιέραξ» αναχώρησαν… άπαντες:
Ταυτόχρονα με την κατοχή της χώρας και την φυγή των «προυχόντων» ξεκίνησε και η προπαγάνδα της υποταγής. Το μήνυμα του οικονομικού και πολιτικού κατεστημένου προς τον λαό ήταν να… κάτσει ήσυχος.
Κόντρα στα κηρύγματα της υποταγής, στην προπαγάνδα
της συνθηκολόγησης που διατεινόταν ότι η κατοχή σήμαινε το… τέλος του
πολέμου και ότι οι Γερμανοί κατακτητές εμφορούντο από «τας φιλικωτέρας των διαθέσεων απέναντι του ελληνικού πληθυσμού», ο λαός μας ακολούθησε τον άλλο δρόμο.
Ο λαός ακολούθησε το δικό του μεγαλειώδη δρόμο, τον αγώνα της εθνικής και κοινωνικής απελευθέρωσης.
Χαρακτηριστικό είναι το γράμμα που είχε απευθύνει προς τον Ελληνικό λαό, ο τότε γραμματέας του ΚΚΕ, Νίκος Ζαχαριάδης στις 31 Οκτώβρη 1940:
«Προς το λαό της Ελλάδας
Ο φασισμός του Μουσσολίνι χτύπησε την Ελλάδα πισώπλατα,
δολοφονικά και ξετσίπωτα με σκοπό να την υποδουλώσει και εξανδραποδίσει.
Σήμερα όλοι οι έλληνες παλαίβουμε για τη λευτεριά, την τιμή, την εθνική
μας ανεξαρτησία. Η πάλη θα είναι πολύ δύσκολη και πολύ σκληρή. Μα ένα
έθνος που θέλει να ζήσει πρέπει να παλεύει, αψηφώντας τους κινδύνους και
τις θυσίες. Ο λαός της Ελλάδας διεξάγει σήμερα έναν πόλεμο
εθνικοαπελευθερωτικό, ενάντια στο φασισμό του Μουσσολίνι.
...
Έπαθλο για τον εργαζόμενο λαό και επιστέγασμα για το σημερινό του αγώνα, πρέπει να είναι και θα είναι, μια καινούργια Ελλάδα της δουλιάς, της λευτεριάς, λυτρωμένη από κάθε ξενική ιμπεριαλιστική εξάρτηση και από κάθε εκμετάλλευση, μ’ ένα πραγματικά παλλαϊκό πολιτισμό.
Έπαθλο για τον εργαζόμενο λαό και επιστέγασμα για το σημερινό του αγώνα, πρέπει να είναι και θα είναι, μια καινούργια Ελλάδα της δουλιάς, της λευτεριάς, λυτρωμένη από κάθε ξενική ιμπεριαλιστική εξάρτηση και από κάθε εκμετάλλευση, μ’ ένα πραγματικά παλλαϊκό πολιτισμό.
Όλοι στον αγώνα, ο καθένας στη θέση του και η νίκη θάναι νίκη της
Ελλάδας και του λαού της. Οι εργαζόμενοι όλου του κόσμου στέκουν στο
πλευρό μας».
Ο λαός μας, αρνούμενος την καταχνιά της κατοχής που
πλάκωσε τη χώρα τον Απρίλη του ’41, πιάνοντας το νήμα του ‘21,
απειθαρχώντας στα κελεύσματα της συνθηκολόγησης, χωρίς να
διαπραγματευτεί τίποτα από την τιμή και την Ιστορία του, τράβηξε το
δρόμο του μεγαλείου και της θυσίας, όπως ακριβώς περιγραφόταν σε εκείνο
το πανό του ΕΑΜ:
«Όταν ο λαός βρίσκεται μπροστά στον κίνδυνο της τυραννίας διαλέγει ή τις αλυσίδες ή τα όπλα»