Σαν σήμερα, 26 Ιουλίου 1953.
Μα, δεν τις φοβούμαι, όπως δεν τρέμω τη μανία του άθλιου τυράννου που πήρε τη ζωή εβδομήντα αδελφών μου. Καταδικάστε με, δεν πειράζει, η Ιστορία θα με δικαιώσει».
Με τούτα τα λόγια έκλεισε την ιστορική του απολογία, στις 6 του Οκτώβρη του 1953, στο δικαστήριο του Σαντιάγκο της Κούβας, ο Φιντέλ Κάστρο, κατηγορούμενος για την επίθεση στη Μονκάδα, στις 26 του Ιούλη του ίδιου έτους, που σκοπό είχε να ξεσηκώσει το λαό του νησιού εναντίον της δικτατορίας του Μπατίστα. Κι όμως, τότε, κανείς δεν πίστευε πως η δικαίωση βρισκόταν πολύ κοντά. Το δικαστήριο τον καταδίκασε σε 15 χρόνια φυλάκιση.
Η 26ηιουλίου του 1953 ήταν η ημέρα του
ξεσηκωμού. Τότε η επαναστατική οργάνωση με ηγέτη τον Φιντέλ Κάστρο
επιχείρησε την πρώτη μάχη με την επίθεση στο στρατόπεδο της Μονκάδα, με
στόχο την ανατροπή της αμερικανοκίνητης δικτατορίας του Μπατίστα. Η
επιχείρηση δεν στέφθηκε με επιτυχία, όμως ήταν η αρχή της αφύπνισης της
λαϊκής συνείδησης.
Το 1955, στις 15 του Μάη, ο Κάστρο αποφυλακίστηκε και στις αρχές Ιούλη διέφυγε στο Μεξικό, όπου οργάνωσε και εκπαίδευσε στρατιωτικά μια
ομάδα επαναστατών, από τις τάξεις της οποίας βγήκαν όλοι οι μεγάλοι
ηγέτες της Κουβανέζικης Επανάστασης, όπως ο Καμίλο Σιενφουέγκος, ο Χουάν
Αλμέιδα και, φυσικά, o Ερνέστο Τσε Γκεβάρα. Ουσιαστικά όμως, η 26η του
Ιούλη σηματοδοτεί την απαρχή της μεγάλης λαϊκής εξέγερσης κατά του
δικτατορικού καθεστώτος του Φουλχένσιο Μπατίστα, που κατέληξε στη Νίκη
της Επανάστασης, την 1η του Γενάρη του 1959.
Η Ιστορία, πράγματι, δικαίωσε τον Φιντέλ Κάστρο. Οταν ο λαϊκός
επαναστατικός στρατός της Κούβας έμπαινε στην πόλη Σαντιάγο ντε Κούβα
την 1η Γενάρη του 1959. Οταν την ίδια μέρα δόθηκε η αποφασιστική μάχη
στη Σάντα Κλάρα με νίκη των επαναστατών. Την προηγούμενη, 31 Δεκέμβρη
1958, ο δικτάτορας Μπατίστα είχε εγκαταλείψει τη χώρα, φεύγοντας κρυφά
για τον Αγιο Δομίνικο. Μαζί με την κουστωδία του μεταφέρει και μια μικρή περιουσία:
300 εκατομμύρια δολάρια, προϊόν κατάχρησης από τα δημόσια ταμεία!