Σαν χθές, στις 23 Ιουνίου 2005, έφυγε
από τη ζωή ο Μανόλης Αναγνωστάκης, ένας από τους σημαντικότερους ποιητές
της μεταπολεμικής γενιάς, Γεννήθηκε στις 10 Μαρτίου 1925 στη
Θεσσαλονίκη και η πρώτη λογοτεχνική εμφάνισή του έγινε εν μέσω της
τριπλής φασιστικής κατοχής και μάλιστα στα 17 του χρόνια. Μαθητής,
ακόμα, του Γυμνασίου, το 1942, εμφανίστηκε στο περιοδικό «Πειραϊκά
Γράμματα», που εξέδιδαν ΕΑμίτες και άλλοι προοδευτικοί λογοτέχνες του
Πειραιά, και το 1944 στο ΕΠΟΝίτικο φοιτητικό περιοδικό «Ξεκίνημα», του
οποίου ήταν αρχισυντάκτης.
Μετά τη δημιουργία της ΕΠΟΝ, εντάχθηκε
στην Οργάνωση της Θεσσαλονίκης και στο ΚΚΕ. Σπούδασε Ιατρική στο ΑΠΘ και το
1955 μετεκπαιδεύτηκε στη Βιέννη. Για τη δράση του συνελήφθη το 1948,
βασανίστηκε, καταδικάστηκε για παράνομη δράση από έκτακτο στρατοδικείο
σε θάνατο και φυλακίστηκε στο Επταπύργιο, έως το 1951. Μετά την
αποφυλάκισή του εργάστηκε στη Θεσσαλονίκη σαν ακτινολόγος. Το 1978
εγκαταστάθηκε, με την σύζυγο και τον μοναχογιό του, στην Αθήνα.
ΜιλώΠοίηση: Μανώλης Αναγνωστάκης
Μιλώ για τα τελευταία σαλπίσματα των νικημένων στρατιωτών
Για τα κουρέλια από τα γιορτινά μας φορέματα
Για τα παιδιά μας που πουλάν τσιγάρα στους διαβάτες
Μιλώ για τα λουλούδια που μαραθήκανε σους τάφους και τα σαπίζει η βροχή
Για τα σπίτια που χάσκουνε δίχως παράθυρα σαν κρανία ξεδοντιασμένα
Για τα κορίτσια που ζητιανεύουν δείχνοντας στα στήθια τις πληγές τους
Μιλώ για τις ξυπόλυτες μάνες που σέρνονται στα χαλάσματα
Για τις φλεγόμενες πόλεις τα σωριασμένα κουφάρια σους δρόμους
Τους μαστροπούς ποιητές που τρέμουνε τις νύχτες στα κατώφλια
Μιλώ για τις ατέλειωτες νύχτες όταν το φως λιγοστεύει τα ξημερώματα
Για τα φορτωμένα καμιόνια και τους βηματισμούς στις υγρές πλάκες
Για τα προαύλια των φυλακών και για το δάκρυ των μελλοθανάτων.
Μα πιο πολύ μιλώ για τους ψαράδες
Π' αφήσανε τα δίχτυα τους και πήρανε τα βήματά Του
Κι όταν Αυτός κουράστηκε αυτοί δεν ξαποστάσαν
Κι όταν Αυτός τους πρόδωσε αυτοί δεν αρνηθήκαν
Κι όταν Αυτός δοξάστηκε αυτοί στρέψαν τα μάτια
Κι οι σύντροφοι τους φτύνανε και τους σταυρώναν
Κι αυτοί, γαλήνιοι, το δρόμο παίρνουνε π' άκρη δεν έχει
Χωρίς το βλέμμα τους να σκοτεινιάσει ή να λυγίσει.
Όρθιοι και μόνοι μες στη φοβερή ερημία του πλήθους.
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Ερμηνεία : Μαρία Φαραντούρη