Ήσυχες μέρες του Αυγούστου.

Μια πόλη κάτω από την πόλη – Τα υπόγεια μυστικά της Αθήνας

Όσα βλέπουμε από πάνω, δεν αντιστοιχούν σε όσα βρίσκονται στα «υπόγεια» της πόλης που ζούμε. Η Αθήνα κρύβει πολλά μυστικά. Κάτω από τους δρόμους και τις πολυκατοικίες, υπάρχει μία άλλη πολιτεία με κρύπτες, αρχαίες στοές, υδραγωγεία, σπήλαια και ότι άλλο μπορεί να φανταστεί ο νους μας. Όλα αυτά πλέκουν την ιστορία με τους μύθους, την σύγχρονη τεχνολογία (μετρό) με το ανεξερεύνητο, την Τοπική Αυτοδιοίκηση της… επιφάνειας με τους πρωτόγονους νόμους του άγνωστου.  

Και όλα αυτά βρίσκονται μόλις λίγα μέτρα κάτω από τα πόδια μας.

Στο Κολωνάκι, στον Λυκαβηττό, αλλά και πολλές άλλες περιοχές, έχουν ανακαλυφθεί υδραγωγεία, ιστορικά μνημεία και κομμάτια ενός μυστικού χάρτη που δυστυχώς αγνοούμε.

Ανάμεσα σε αυτά, γνωστότερο είναι το περίφημο Αδριάνειο υδραγωγείο, κατασκευασμένο από τον φιλέλληνα Ρωμαίο αυτοκράτορα Αδριανό μεταξύ του 125-140 μ.Χ. Αυτό, συγκεντρώνει νερά της Πάρνηθας και της Πεντέλης, στην ουσία νερά των πηγών του Κηφισού ποταμού και μετά από μία δαιδαλώδη διαδρομή καταλήγει στο Κέντρο.

Το Αδριάνειο αποτέλεσε μέχρι την κατασκευή της τεχνητής λίμνης στον Μαραθώνα, την κύρια πηγή ύδρευσης της πόλης. Οι διαδρομές του, μήκους άνω των 25 χιλιομέτρων, αλλά και η υψηλής καλλιτεχνικής αξίας κεντρική δεξαμενή του, εγείρουν πολλές απορίες για τους λόγους που ένα τέτοιο μνημείο παραμένει αθέατο για τους κατοίκους και ακόμα περισσότερο για τους τουρίστες που μας επισκέπτονται. Η «δεξαμενή», ανοίγει τις πύλες της μόνο κατά την τελετή του Αγιασμού των Υδάτων, στην γιορτή των Θεοφανείων και οι λίγοι που τυχαίνει να βρίσκονται κοντά στο «παράθυρο» από όπου ρίχνουν τον Σταυρό στα νερά, απολαμβάνουν την μυστική θέα.

Σημαντικό είναι και το περίφημο Πεισιστράτειο υδραγωγείο, το οποίο κατασκευάσθηκε από τον τύραννο της πόλης Πεισίστρατο, περί 530 π.Χ. Συλλέγει νερά από τον Υμηττό, κυρίως από τις πηγές του Ιλισού και του Ηριδανού (της Καισαριανής). Οι απαρχές του βρίσκονται στο Χολαργό, κοντά στη Μονή Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, στην Αγία Ελεούσα. Εκεί μάλιστα, μέχρι πριν λίγα χρόνια, ανέβλυζε νερό από την μοναδική πηγή που είχε απομείνει μετά τις καταστροφικές παρεμβάσεις στο πανέμορφο ποτάμι. Στη συνέχεια της διαδρομής του διασχίζει την πλατεία του Αγίου Θωμά στο Γουδή και τελικά ποτίζει τον Εθνικό Κήπο. Η κυρίαρχη εκδοχή είναι ότι ένα «ατύχημα», σε άγνωστες εποχές, βοήθησε την άρδευση του Κήπου. Αυτό ήταν ένα ρήγμα που δημιούργησε την Μπουμπουνίστρα, ροή νερού επί της Βασιλίσσης Σοφίας με «εκρηκτικό» ήχο καθώς ανέβλυζε. Τροφοδοτούσε το ρέμα Τζακουμάκου, του οποίου τα ύδατα κατέληγαν ξανά στον Ιλισό στο ύψος του Σταδίου.

Ρωσική εκκλησία

Άλλο ένα όμορφο και δυσπρόσιτο σημείο της Αθήνας μας είναι η κρύπτη της Ρώσικης εκκλησίας, στην οδό Φιλελλήνων, η επίσκεψη στην οποία επιτρέπεται κατόπιν συνεννόησεως μόνο σε ομάδες.

Εντυπωσιακή, όπως όλες οι κρύπτες, θεωρείται  ότι κατασκευάστηκε κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο ως «βαλανείο», δηλαδή λουτρά με «υπόκαυστο» χώρο θέρμανσης υδάτων. Η είσοδός της, βρίσκεται σε καταπακτή δίπλα στην εκκλησία, αλλά δεν είναι ανοιχτή. Ο μύθος και οι ανεξακρίβωτες ιστορίες, λένε ότι από εκεί άρχιζε στοά προς το εκκλησάκι της Αγίας Δυνάμεως (κάτω από το παλαιό Υπουργείο Παιδείας στη Μητροπόλεως) και συνέχιζε προς το Μοναστηράκι, το λόφο του Φιλοπάππου ακόμα και τον Πειραιά.

Κάποιες άλλες ιστορίες αναφέρονται στο «βασιλικό καταφύγιο» του Αρδηττού, ενώ σύμφωνα με διάφορες ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες, άλλος στοές οδηγούσαν προς τα Εξάρχεια και τον Λυκαβηττό. Ίσως η σπηλαίωση που είχε καταπιεί κατά την κατασκευή του μετρό εκείνο το περίπτερο της Πανεπιστημίου, να είχε σχέση με αυτές.

Αντίθετα, πλήρως επιβεβαιωμένη είναι η ύπαρξη του περίφημου σπηλαίου της Ριζούπολης, το οποίο βρίσκεται στην ομώνυμη Αθηναϊκή συνοικία. Η μεγάλη αυτή σπηλιά, λέγεται ότι ήταν ένα από τα κρησφύγετα του περίφημου λήσταρχου Νταβέλη. Το σίγουρο είναι ότι διαθέτει πλούσιο διάκοσμο και βρίσκεται κάτω από θεμέλια πολυκατοικιών. Ίσως στο μέλλον, με την εκπόνηση ειδικών μελετών, να μπορούσε να αξιοποιηθεί τουριστικά προς όφελος της πόλης.

“Μέσα σε όλη αυτή την πλοκή του μύθου και της ιστορίας, το μόνο σίγουρο είναι ότι στοές, σπήλαια και υδραγωγεία, υπάρχουν σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό. Το ανεξακρίβωτο είναι η πραγματική τους έκταση, οι είσοδοί τους, αλλά και το αν θα μπορούσαν να αναδειχθούν ως ένα ακόμα ενδιαφέρον αξιοθέατο της πόλης μας”, δηλώνει στην aftodioikisi.gr ο αντιδήμαρχος Πράσινου του δήμου Αθηναίων Γιώργος Αποστολόπουλος ο οποίος είναι ένας από αυτούς που έχουν ανακαλύψει την υπόγεια Αθήνα.

πηγή: .aftodioikisi.gr