«Κύμα» με 8 μεγάλες αλλαγές στο ασφαλιστικό σύστημα σχεδιάζει η
κυβέρνηση, η οποία τις επόμενες μέρες ανοίγει και επίσημα το «διάλογο»
για την ασφαλιστική μεταρρύθμιση μέσω της «επιτροπής σοφών», που θα
μελετήσει όλες τις προτάσεις και θα προχωρήσει στην τελική εισήγηση των
αλλαγών.
Μελέτη της επιτροπής θα αποτελέσουν:
1 Οι συγχωνεύσεις 60 ασφαλιστικών κλάδων που
λειτουργούν σήμερα ως ανεξάρτητοι λογαριασμοί στα ταμεία ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΟΓΑ,
Δημόσιο, ΝΑΤ και ΕΤΑΠ-ΜΜΕ, καθώς και τα 90 τμήματα μητρώων συνταξιούχων
που λειτουργούν επίσης ως ξεχωριστοί λογαριασμοί.
2 Η δημιουργία συστήματος ενιαίων εισφορών και
παροχών στα 6 κύρια ταμεία ασφάλισης, που θα ισχύσει για όσους
συνταξιοδοτηθούν από το 2014 και θα έχει ως άμεση συνέπεια τη μείωση των
παροχών σε χρήμα προς τους ασφαλισμένους στα πρώην ευγενή ταμεία (ΔΕΚΟ,
τράπεζες) που θα αντιμετωπίσουν σταδιακά μειώσεις τόσο στις συντάξεις,
όσο και στις παροχές σε χρήμα, καθώς θα μειωθεί το ύψος των εισφορών που
καταβάλλουν. Οι ενιαίες εισφορές θα ισχύουν για όλους τους
ασφαλισμένους ανά Ταμείο κύριας ασφάλισης, π.χ. ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΟΓΑ κ.τ.λ.
3 Ακόμη, τι θα περιλαμβάνει το Ενιαίο Σύστημα
Παροχών. Αλλωστε ο νέος υπολογισμός των συντάξεων είναι σε άμεση σύνδεση
με το ύψος των καταβαλλόμενων εισφορών, στο σύνολο του εργασιακού βίου
του ασφαλισμένου.
4 Πώς θα δημιουργηθεί ένα Ενιαίο Λογιστήριο ανά
Ταμείο και θα καταργηθούν οι «ειδικοί λογαριασμοί« και οι υπηρεσίες που
συντηρούνταν σε κάθε Ταμείο που ενοποιήθηκε. Με τον τρόπο αυτό θα
υπάρχει ενιαία λογιστική απεικόνιση και κεντρική παρακολούθηση όλων των
ασφαλιστικών φορέων. Και, βεβαίως, θα καταστεί εφικτή η δημοσιοποίηση
ισολογισμών από τα Ταμεία, κάτι που έχει θεσμοποιηθεί -από χρόνια- χωρίς
μέχρι σήμερα να γίνει εφικτό.
5 Πώς θα εφαρμοστούν από το 2014 οι «αυτόματες
μειώσεις» στις επικουρικές συντάξεις των Ταμείων που συνεχίζουν να
παρουσιάζουν έλλειμμα. Η τρόικα έχει καταστήσει σαφές ότι δεν πρόκειται
να υπάρξει πρόσθετη χρηματοδότηση στα επικουρικά ασφαλιστικά ταμεία.
Οπότε θα πρέπει να βρουν τρόπο να καλύψουν τα ελλείμματά τους. Συνεπώς, η
μείωση των παροχών (κατά μέσο όρο 20%) εμφανίζεται ως μονόδρομος.
Επιπλέον, σε όλα τα επικουρικά ταμεία δημιουργούνται «ατομικοί
λογαριασμοί», ώστε οι συντάξεις να αντιστοιχούν απολύτως στις εισφορές
που έχει καταβάλει ο ασφαλισμένος.
6 Νέος τρόπος υπολογισμού του εφάπαξ από το νέο
έτος. Το τελικό ποσό του εφάπαξ θα εξαρτάται από μία σειρά παραγόντων,
ενώ θα λαμβάνονται υπόψη τόσο τα οικονομικά του κάθε Ταμείου (π.χ. έσοδα
από εισφορές) όσο και η αποχώρηση ασφαλισμένων προς τη σύνταξη (κύμα
φυγής).
7 Νέος υπολογισμός στις κύριες συντάξεις από το
2015, με την εφαρμογή του νόμου Λοβέρδου - Κουτρουμάνη σε ό,τι αφορά
την καθιέρωση της βασικής και της αναλογικής σύνταξης. Με βάση τις
ρυθμίσεις αυτές, η βασική σύνταξη επιδοτείται από τον προϋπολογισμό και
ανέρχεται για όλα τα Ταμεία στα 360 ευρώ, ενώ η αναλογική θα είναι το
αποτέλεσμα των εισφορών του ασφαλισμένου σε ολόκληρο τον εργασιακό του
βίο. Οι συντελεστές υπολογισμού ρίχνουν τις συντάξεις στο 60%, ενώ από
το 2020 οι συντάξεις μειώνονται στο 48% του βασικού μισθού.
8 Πώς θα εξευρεθούν 800 εκατ. ευρώ που είναι η
«μαύρη» τρύπα που πρέπει να καλυφθεί, καθώς η επιβολή εισφοράς δύο τοις
χιλίοις στον τζίρο των επιχειρήσεων έχει προς το παρόν απομακρυνθεί.
Οι προτάσεις που πέφτουν στο τραπέζι αφορούν επανακαθορισμό των
ασφαλιστικών κλάσεων από 7 που είναι σήμερα σε 10-12 με μηνιαία, αντί
διμηνιαίας, εισφορά. Εισφορά ΤΕΒΕ για 50.000 μισθωτούς, οι οποίοι είτε
χρησιμοποιούν μπλοκάκια, δηλώνοντας εξαρτημένη εργασία με τον εργοδότη,
ενώ έχουν δραστηριότητα που υπάγεται στον ΟΑΕΕ, είτε απαλλάσσονται
νομίμως από την ασφάλισή τους.
Ασφάλιστρο 100 ευρώ για 100.000 ελεύθερους επαγγελματίες που
ασφαλίζονται στον ΟΓΑ, καθώς βάσει νόμιμης εξαίρεσης, απαλλάσσονται από
τον ΟΑΕΕ αν η έδρα της επιχείρησής τους είναι σε περιοχή με πληθυσμό
κάτω των 1.000 ή 2.000 ή 3.000 κατοίκων.
Υποχρεωτική εισφορά 6% για επικουρική σύνταξη. Παρακράτηση του
25% της σύνταξης για χρέη άνω των 25.000 ευρώ. Μείωση έως 15 ευρώ στις
νέες συντάξεις, με μείωση του συντελεστή αναπλήρωσης στο 2% για όσους
αποχωρούν το 2013 και 2014.