Με μοναδικό κριτήριο την εφαρμογή του Μνημονίου, κατατίθεται
σήμερα στη Βουλή για να συζητηθεί το νομοσχέδιο για την πρωτοβάθμια
υγεία. Στον νέο φορέα περνούν τα Κέντρα Υγείας και τα πολυϊατρεία, ενώ
θεσπίζεται και ο οικογενειακός γιατρός.
Στις προθέσεις της
κυβέρνησης είναι η θεσμοθέτηση ενός βασικού πακέτου παροχών, το οποίο
στη συνέχεια θα συμπληρώνεται από την τσέπη των ασθενών με εισοδηματικά ή
άλλα κριτήρια
Της Ντάνι Βέργου
Τίποτα δεν άλλαξε στα σχέδια της κυβέρνησης για τη διάλυση του
Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ). Παρά τους
θεατρινισμούς και το αράδιασμα σοφιστειών του αρμόδιου υπουργού από όλες
τις τηλεοράσεις· παρά την παρουσιαζόμενη ως θεόσταλτη παρέμβαση του
ίδιου του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά για «από μηδενική βάση διάλογο» με
τους φορείς για την πολυδιαφημισμένη «μεταρρύθμιση» της πρωτοβάθμιας
φροντίδας υγείας, το κλείσιμο του παρόχου υγείας (ΕΟΠΥΥ), οι
διαθεσιμότητες των εργαζομένων σε αυτόν, οι ημερομηνίες, οι αριθμοί, οι
εργασιακές σχέσεις όλα παραμένουν ίδια, όπως τα γράφαμε τόσους μήνες,
όπως εξαρχής τα όριζε το Μνημόνιο και από ανάληψης καθηκόντων του ως
υπουργός Υγείας τα ανακοίνωνε ο Αδ. Γεωργιάδης. Αλλωστε ο κ. Γεωργιάδης
τοποθετήθηκε στη θέση του υπουργού Υγείας για να εκτελέσει αυτή την
αποστολή: την κατά γράμμα εφαρμογή του Μνημονίου.
Ιδιο και απαράλλαχτο
Ετοιμο λοιπον το νομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας, ίδιο κι
απαράλλαχτο, για την κατάργηση του ΕΟΠΥΥ και τη δημιουργία νέου
συστήματος πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας που θα ανήκει στο Εθνικό
Σύστημα Υγείας. Αργά το βράδυ της Παρασκευής τέθηκε σε δημόσια
διαβούλευση στην ιστοσελίδα του υπουργείου Υγείας και σήμερα κατατίθεται
στη Βουλή από τον αρμόδιο υπουργό για να συζητηθεί, αλλά όχι με τη
διαδικασία του επείγοντος, διαμηνύει τώρα ο Αδ. Γεωργιάδης.
Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με τον υπουργό Υγείας, ο νέος φορέας θα λάβει
την τελική μορφή του έως το τέλος Ιανουαρίου, προθεσμία που δίνει και
για την ολοκλήρωση της μετακίνησης γιατρών, νοσηλευτών και διοικητικών
στο νέο πρωτοβάθμιο σύστημα υγείας.
Με τα επικίνδυνα παιχνίδια της κυβέρνησης είναι άγνωστο τι θα μείνει
από την πρωτοβάθμια. Το πιθανότερο με τα -στο πόδι φτιαγμένα-
νομοσχέδια, που μοναδικό κριτήριο έχουν τα νούμερα που ζητάει η τρόικα
για διαθεσιμότητες και εξοικονόμηση πόρων, είναι να χάσει ο πολίτης το
δικαίωμά του στην πρωτοβάθμια μια και καλή.
Θα παραπέμπεται στους συμβεβλημένους ιδιωτικούς παρόχους,
καταβάλλοντας ποσά πια για τις υπηρεσίες στις οποίες μέχρι σήμερα είχε
δωρεάν πρόσβαση. Ο πολίτης στο μεταξύ είναι ξεκρέμαστος, έχοντας χάσει
την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας από τις 25 Νοεμβρίου, αφού οι γιατροί
του ΕΟΠΥΥ έχουν εξωθηθεί σε απεργία.
Επισήμως στο νομοσχέδιο το υπουργείο Υγείας ορίζει ότι μέχρι να
διαλυθεί ο ΕΟΠΥΥ και να φτιαχτεί η πρωτοβάθμια υπό τις Διοικήσεις των
Υγειονομικών Περιφερειών, έχει βρεθεί η… λύση: «Οι υπηρεσίες
πρωτοβάθμιας περίθαλψης θα παρέχονται στους ασφαλισμένους του Οργανισμού
από τα εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομείων, τα Κέντρα Υγείας και τους
συμβεβλημένους γιατρούς»! Τα δημόσια νοσοκομεία άλλωστε, που είναι μια
διαχρονική αξία, στα οποία πετάει το μπαλάκι για να αναλάβουν την
πρωτοβάθμια η κυβέρνηση, δεν θα αντέξουν κι αυτό το βάρος. Ηδη η
συρρίκνωση των προϋπολογισμών τους και η αύξηση των προσερχομένων τα
έχουν γονατίσει. Ας σημειωθεί ότι τα πολυϊατρεία του ΕΟΠΥΥ είναι σήμερα
350 σε όλη τη χώρα και σε αυτά εργάζονται 6.000 γιατροί. Ας
ξαναμετρηθούμε μόλις στηθεί η πρωτοβάθμια.
Τι προβλέπει
Στον νέο φορέα με την ονομασία Πρωτοβάθμιο Εθνικό Δίκτυο Υγείας
(ΠΕΔΥ) περνούν τα ήδη υπάρχοντα Κέντρα Υγείας, που μέχρι σήμερα ανήκουν
στο ΕΣΥ, και οι δομές του ΕΟΠΥΥ (πολυϊατρεία, εργαστήρια). Τα Κέντρα
Υγείας δύνανται, σύμφωνα με το νομοσχέδιο, να λειτουργούν επτά ημέρες
την εβδομάδα, 24 ώρες το 24ωρο, μετά από σχετική απόφαση όμως που
λαμβάνεται από τον διοικητή κάθε Υγειονομικής Περιφέρειας.
Ετσι με δυο λόγια το σχέδιο του υπουργείου Υγείας είναι το ΕΣΥ να αποτελείται μελλοντικά από δύο επιμέρους συστήματα:
1. Το Πρωτοβάθμιο Εθνικό Δίκτυο Υγείας (ΠΕΔΥ), που στο νομοσχέδιο η
πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας δεσμεύεται να παρέχει αυτό
πρωτοβάθμια φροντίδα σε όλους τους πολίτες: «Το κράτος μεριμνά και
εγγυάται την παροχή υπηρεσιών υγείας, μέσω της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας
Υγείας (ΠΦΥ) στο σύνολο των πολιτών, οι οποίες είναι αναγκαίες και
ικανές να διασφαλίσουν την υγεία τους και να προωθήσουν την κοινωνική
ευημερία» αναφέρεται και προστίθεται ότι «οι υπηρεσίες ΠΦΥ παρέχονται
ισότιμα σε κάθε πολίτη, ανεξάρτητα από την οικονομική, κοινωνική και
επαγγελματική του κατάσταση, μέσα από ένα καθολικό, ενιαίο και
αποκεντρωμένο Πρωτοβάθμιο Εθνικό Δίκτυο Υγείας (ΠΕΔΥ), που οργανώνεται
και λειτουργεί σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος».
Η πρωτοβάθμια φροντίδα που θα παρέχεται «σε όλους τους πολίτες» και
«ισότιμα» δεν σημαίνει ότι θα είναι απαραίτητα εκείνη που ο κάθε πολίτης
έχει ανάγκη, αλλά εκείνη που η κυβέρνηση θεωρεί ότι χρειάζεται ο
πολίτης. Εχει διαφανεί στις προθέσεις της κυβέρνησης η θεσμοθέτηση ενός
βασικού πακέτου παροχών, το οποίο στη συνέχεια θα συμπληρώνεται από την
τσέπη των ασθενών με εισοδηματικά ή άλλα κριτήρια, μια μορφή πλέον
θεσμοθετημένης Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα επίσημα πια στον
χώρο της περίθαλψης.
Ενα είδος voucher (εισιτηρίου) για την πρωτοβάθμια, όπως αυτό που
έχει μοιραστεί σε λίγους ανασφάλιστους για τη δευτεροβάθμια, παρέχοντάς
τους περιορισμένο αριθμό ιατρικών παροχών. Ενδεικτικό παράδειγμα για τις
εγκύους ανασφάλιστες που έχουν το εισιτήριο είναι ότι, ενώ κάποιες
επισκέψεις καλύπτονται, κάποιες άλλες και κυρίως η γέννα δεν
περιλαμβάνονται!
2. Το Δευτεροβάθμιο Εθνικό Δίκτυο Υγείας (ΔΕΔΥ), για τη νοσοκομειακή
περίθαλψη, όπως ισχύει σήμερα. Ας σημειωθεί ότι από τη δευτεροβάθμια
υγεία οι άνεργοι και οι ανασφάλιστοι είναι αποκλεισμένοι μετά από
μνημονιακό νόμο.
Στο νομοσχέδιο η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ) ορίζεται ως εξής:
α) πύλη εισόδου στο σύστημα υγείας και το πρώτο σημείο επαφής του πολίτη με αυτό.
β) παροχή στον πολίτη ολοκληρωμένων υπηρεσιών φροντίδας υγείας.
γ) εξασφάλιση και συντονισμός της φροντίδας που απαιτείται για τον
πολίτη και την ιατρική πράξη σε όλα τα επίπεδα του συστήματος υγείας.
δ) ανταπόκριση στις προσδοκίες των πολιτών, σεβασμός στην αυτονομία
και την αξιοπρέπειά τους, στα πλαίσια των κανόνων της βιοηθικής και της
ιατρικής δεοντολογίας.
Οι υπηρεσίες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, σύμφωνα με το νομοσχέδιο, θα περιλαμβάνουν:
- Ολες τις σχετικές υπηρεσίες με την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας
-πρόληψη, διάγνωση, θεραπεία και αποκατάσταση- που δεν απαιτούν εισαγωγή
σε νοσοκομείο.
- Την καθολική εφαρμογή εθνικού προγράμματος προσυμπτωματικού ελέγχου για επιλεγμένα νοσήματα.
- Την παροχή πρώτων βοηθειών.
- Την παροχή υπηρεσιών πρωτοβάθμιας ψυχικής υγείας.
- Την παραπομπή, παρακολούθηση και κατά περίπτωση συνδιαχείριση περιστατικών στη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια φροντίδα.
- Την τακτική παρακολούθηση ασθενών με χρόνια νοσήματα.
- Τις υπηρεσίες μετανοσοκομειακής φροντίδας και κατ’ οίκον φροντίδας.
- Τον οικογενειακό προγραμματισμό και τις υπηρεσίες μητέρας – παιδιού.
- Την παροχή ανακουφιστικής και παρηγορητικής φροντίδας.
- Τις υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας.
- Την πρωτοβάθμια οδοντιατρική φροντίδα, με έμφαση στην προληπτική οδοντιατρική.
- Την υλοποίηση προγραμμάτων εμβολιασμού.
Αξιολόγηση περιστατικών
Το νομοσχέδιο θεσπίζει και τον οικογενειακό γιατρό, ο οποίος μαζί με
τους γιατρούς των Κέντρων Υγείας και των πολυϊατρείων θα λειτουργούν σαν
φίλτρο των προσερχόμενων περιστατικών ώστε να μη συνωστίζονται οι
πολίτες στα νοσοκομεία. Η αξιολόγηση των περιστατικών θα γίνεται είτε
από τον οικογενειακό γιατρό, ή τα πολυϊατρεία ή τα Κέντρα Υγείας.
Ως οικογενειακοί γιατροί μπορούν να εργαστούν όσοι είναι γενικοί
γιατροί, παθολόγοι και παιδίατροι, ενώ σύμφωνα με το νομοσχέδιο κάθε
ασφαλισμένος μπορεί να αλλάξει οικογενειακό γιατρό μία φορά το έτος.
Στη θέση του καταργημένου οργανισμού παροχής υπηρεσιών υγείας θα
δημιουργηθεί ένας ασφαλιστικός οργανισμός Υγείας, ο οποίος θα αγοράζει
υπηρεσίες για λογαριασμό των ασφαλισμένων του από το δημόσιο σύστημα
υγείας και από τον ιδιωτικό τομέα υγείας.
Το κεντρικό θέμα της πολιτικής υγείας της κυβέρνησης είναι η λογική
τού ότι ανοίγουμε την αγορά σε αυτόν τον τομέα και δημιουργούμε
προϋποθέσεις ανταγωνισμού, ιδιωτικών επενδύσεων, δραστηριοποίησης ενός
επιχειρηματικού κεφαλαίου, το οποίο προφανέστατα προτιμά την πρωτοβάθμια
φροντίδα, διότι η δευτεροβάθμια είναι πολύ πιο κοστοβόρα.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Εντονες αντιδράσεις από τους γιατρούς
Οι αντιδράσεις στο νομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας για την
πρωτοβάθμια περίθαλψη ξεκίνησαν με τον πρόεδρο του Πανελληνίου Ιατρικού
Συλλόγου (ΠΙΣ) Μιχάλη Βλασταράκο να δηλώνει πως βάζει την ταφόπλακα στη
Δημόσια Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας.
«Η ατελής και πρόχειρη κατάρτισή του δεν προωθεί την ισότιμη,
καθολική και δωρεάν πρόσβαση των πολιτών στο σύστημα Υγείας, ενώ
διαφαίνεται ξεκάθαρα ο στόχος της απόλυσης των υπηρετούντων ιατρών στα
πολυϊατρεία του ΕΟΠΥΥ. Ο πολίτης θα πληρώνει εφεξής επιπλέον χαράτσια
για να βρει τον γιατρό του, να πάρει το φάρμακό του και να κάνει την
εξέτασή του, με τις μεγάλες ιδιωτικές επιχειρήσεις Υγείας να
εκμεταλλεύονται την πλήρη αποδόμηση του υφιστάμενου συστήματος Υγείας».
Ο αντιπρόεδρος του ΠΙΣ Γιάννης Μπασκόζος σε δήλωσή του τονίζει μεταξύ
άλλων: «Με πρόσχημα τις σοβαρές αδυναμίες του συστήματος και στο όνομα
μιας ψευδεπίγραφης “μεταρρύθμισης” κλείνουν όλες τις δομές του πρώην
ΙΚΑ-ΕΟΠΥΥ και βάζουν σε διαθεσιμότητα με προοπτική απομάκρυνσης όλους
τους εργαζόμενους που δεν θα δεχτούν να εργαστούν σε “συνθήκες γαλέρας”…
Προσπαθούν βεβαίως να κρύψουν επιμελώς πως αυτός που θα πληρώσει τελικά
το «μάρμαρο» είναι ο συνεχώς εξαθλιούμενος από τις μνημονιακές
πολιτικές λαός που θα βάζει όλο και πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη για να
έχει πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας».