Toυ ΑΝΔΡΕΑ ΖΑΦΕΙΡΗ
Τα πρόσφατα γεγονότα στο Ζάππειο φαινομενικά
έχουν μια ισχυρή συμβολική διάσταση και απεικονίζουν σε ελάχιστα
καρέ όλο τον πλούτο του πολιτικού πολιτισμού που κληροδότησε το «φαινόμενο ΠΑΣΟΚ». Το ερώτημα είναι όμως κατά πόσο η σουρεαλιστική αυτή βραδιά μπορεί να έχει και πολιτικές προεκτάσεις, προεκτάσεις με καθόλου δευτερεύουσα σημασία στις ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις της επόμενης περιόδου.
Δεν είναι μυστικό ότι το σύνολο του επίσημου πολιτικού κόσμου βρίσκεται σε μια φάση αναδιατάξεων και αναζήτησης νέων ισορροπιών. Η αναζήτηση του μαγικού αριθμού των 180 συνδυάζεται με ποικίλα σενάρια για την επόμενη μέρα, παρασκήνια και μεταγραφές .
Στο χώρο της κεντροακροΔεξιάς οι εξελίξεις είναι πιο υπόγειες. Ο ρόλος και η στάση του Καραμανλή (και του μπλοκ δυνάμεων που εκπροσωπεί), η ολοένα και περισσότερο τροφοδοτούμενη συζήτηση για την «νέα ενότητα» της παράταξης, η δίκη της Χρυσής Αυγής
κι οι εξελίξεις – domino που θα δημιουργήσει εντός του «χώρου»(με όλα
τα σενάρια να είναι ανοιχτά),ο αυξημένος ρόλος που διεκδικεί το σώφρων, «μη ναζιστικό» τμήμα της ακροδεξιάς είναι παράγοντες που θα έχουν ειδικό βάρος στις εξελίξεις. Και εδώ δε λείπουν βέβαια οι σουρεαλιστικές στιγμές: ο Χαϊκάλης σε κρίσιμο πολιτικό ρόλο και η πρόσφατη μεγαλειώδης κυβίστηση του άλλοτε αρχιερέα του αντιμνημονιακού αγώνα Γ.Τράγκα, όσο και εάν θυμίζουν νούμερο στο Δελφινάριο, δείχνουν την ένταση της κινητικότητας.
Κρίσιμο θα είναι το ταγκό στο Παρίσι, όπου θα φανεί πόσο πρόθυμη θα είναι η Ε.Ε. να αλείψει με βούτυρο το ψωμί της κυβέρνησης Σαμαρά και άρα να της δώσει περιθώρια ελιγμών στο εσωτερικό.
Ανάλογες εξελίξεις έχουμε και στο χώρο της κεντροαριστεράς. Η εξωκοινοβουλευτική κεντροαριστερά (ΔΗΜΑΡ του 1% ) σπαράσσεται, με 5 βουλευτές να αποστασιοποιούνται από το μεγάλο όνειρο ενός αριστερού-επιτέλους- Προέδρου. Ενώ το ΠΑΣΟΚ τελειώνει, καθόλου τυχαία, σαν κακής ποιότητας video ταινία του ΄80. Ο Ευάγγελος Βενιζέλος δείχνει ανοιχτά τη πρόθεσή του να υπογράψει το τέλος του ΠΑΣΟΚ και να ιδρύσει τη «Δημοκρατική Προοδευτική Παράταξη». Μια τέτοια εξέλιξη αφήνει απ έξω την οικογένεια Παπανδρέου. Ο ίδιος ο Γ. Παπανδρέου , σε αυτή τη φάση, θεωρείται «καμένο χαρτί» όμως ακόμη και στη κοινοβουλευτική ομάδα υπάρχουν στελέχη που «φλερτάρουν» με μια αλλαγή πορείας.
Σε περίπτωση που το μαγικό νούμερο 180 «δεν κλειδώσει» κανείς δε μπορεί
να προβλέψει τι εξελίξεις θα υπάρξουν και μέσα στο ΠΑΣΟΚ.
Θα υπάρξουν δυνάμεις εντός της αριστερά που θα θελήσουν να ενδώσουν σε ένα τέτοιου είδους φλερτ, στο όνομα μιας « κυβέρνηση σωτηρίας που θα μπορούσε ενδεχομένως να υποστηριχθεί και από ευρύτερες δυνάμεις»; Αντιλαμβάνονται ότι τέτοιου είδους κινήσεις, εάν επιλεγούν, δεν θα έχουν μόνο ηθικού τύπου ενστάσεις (η αριστερά του Σιλωάμ), αλλά και θα οδηγήσουν πιο κοντά στην ακύρωση του στόχου (κυβέρνηση)που υποτίθεται ότι θα υπηρετούν, καθώς θα απομακρύνουν από την αριστερά όλες εκείνες τις μάζες των ψηφοφόρων, που πέρα από την εκλογική τους καταγωγή, την προσέγγισαν το 2012 ακριβώς σαν μια ριζοσπαστική πολιτική δύναμη, χωρίς βαθμό σύνδεσης με το σάπιο πολιτικό κατεστημένο της μεταπολίτευσης;
Μηχανισμοί
εξουσίας, επιχειρηματικά συμφέροντα, προσωπικές στρατηγικές,
ιμπεριαλιστικά κέντρα και παράκεντρα, μικροκομματικοί σχεδιασμοί,
επικοινωνιακά κέντρα… όλα μπλέκονται, πότε γλυκά και πότε άγρια, με μοναδικό στόχο να συνεχιστεί με κάθε κόστος η υπάρχουσα πολιτική και να αποφευχθεί «το ατύχημα».
Το «ατύχημα» μιας αριστερής κυβέρνησης με δεσμεύσεις πάνω σε ένα
πραγματικά ριζοσπαστικό πρόγραμμα. Ένα «ατύχημα» που πέρα από τις
προθέσεις ή τα όρια των υποκειμένων, των συνθηκών και της περιόδου, θα είναι μια θετική στιγμή στην εξέλιξη της ταξικής πάλης στη χώρα.
Βασικός όρος να αποφευχθεί το «ατύχημα» δεν είναι μόνο να λειτουργήσει σωστά η απέναντι ορχήστρα. Αλλά και το λαϊκό κίνημα να βρίσκεται σε ύφεση. Μια ύφεση που πολλούς εντός , εκτός και επί τα αυτά ,σε όλο το φάσμα της αριστεράς, δεν φαίνεται να ενοχλεί ιδιαίτερα.
Είτε στη βάση μιας κοντόφθαλμης αντίληψης που θεωρεί ότι κάθε κινηματική δράση τη «κεφαλαιοποιεί» πολιτικά ο ΣΥΡΙΖΑ
(και άρα είναι μη επιθυμητή). Είτε στη βάση ότι ένα ισχυρό κίνημα, πλην
συμβολικών ή «μικρής έκτασης»-π.χ. τύπου καθαρίστριες- κινήσεων, θα
δημιουργούσε «μεγάλες απαιτήσεις», που θα είναι δύσκολο να δικαιωθούν.
Η δημιουργία μετωπικών συμπορεύσεων, είτε σε επιμέρους ζητήματα (π.χ. ΕΝΦΙΑ), είτε σε κεντρικά πολιτικά ζητήματα (π.χ. αντιιμπεριαλιστικό, με αφορμή τις εξελίξεις στην Ουκρανία), τόσο δυνάμεων της αριστεράς όσο και ευρύτερα, σε επίπεδο κοινωνίας, είναι ένα κρίσιμο στοίχημα για την επόμενη περίοδο. Ίσως και το πιο κρίσιμο.