Το Μπλόκο της Καλογρέζας.

Στις 15 Μαρτίου 1944 πραγματοποιήθηκε στην Καλογρέζα ένα μεγάλο μπλόκο, από τους ναζί, με τη συμμετοχή  δυνάμεων της χωροφυλακής, της ειδικής ασφάλειας των ταγμάτων ασφαλείας και συνεργατών των κατακτητών. Πριν ακόμη ξημερώσει, άνδρες των ταγμάτων ασφαλείας περικύκλωσαν την περιοχή.
Ακολούθως συγκέντρωσαν τους άρρενες κάτοικους άνω των 16 ετών σε ένα οικόπεδο, από όπου επέλεξαν και στη συνέχεια εκτέλεσαν 22 ατόμα(στην πλειονότητα τους, εργάτες), μεταξύ αυτών και ένα Ιταλό αντιφασίστα.

Το Μπλόκο έγινε σαν αντίποινα σε μια επιτυχημένη απεργία στα λιγνιτωρυχεία της περιοχής. Η 16η Μαρτίου ονομάστηκε Τοπική Εθνική Εορτή, με ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Νέας Ιωνίας, το 1983.
Το 1982 με προσπάθειες των οικογενειών των νεκρών και της τότε δημοτικής αρχής στο σημείο της εκτέλεσης στήθηκε αναθηματική πλάκα της γλύπτριας Αφροδίτης Λιτή, στην οποία είναι γραμμένα τα ονόματα των νεκρών και το επίγραμμα του Γιάννη Ρίτσου:

Στην Καλογρέζα σαν περνάς

Ξέγνοιαστε εσύ διαβάτη,

Με ευλάβεια πρέπει να πατάς,

Γιατί σε τούτα τα ληθάρια

Έπεσαν για τη λευτεριά

22 παλικάρια.

Ανέκδοτη Ανάλυση-Μαρτυρία για το Μπλόκο της Καλογρέζας.

Δημοσιεύουμε στο LEFTeria-news ένα ντοκουμέντο, μια ανέκδοτη Ανάλυση-Μαρτυρία του Θόδωρου Παπαδημητρίου, ενός αγωνιστή που υπήρξε θρυλική μορφή της Καλογρέζας και αυτόπτης μάρτυρας της θηριωδίας των ταγματασφαλιτών και χωροφυλάκων, που άφησαν πίσω τους 22 νεκρούς, ένας εξ αυτών ο μεγαλύτερος αδερφός του, Γιώργος Παπαδημητρίου.

Ο Θ. Παπαδημητρίου, βιομηχανικός εργάτης, υπέστη εκτοπίσεις και φυλακίσεις από 15 χρονών για τα πιστεύω και τους αγώνες του, παιρνώντας διαδοχικά από Μέγαρα, Μακρόνησο, Γυάρο και Λέρο.

Μοναδικό παράδειγμα αυτομόρφωσης, έγραψε πλήθος ανέκδοτων δοκιμίων, καθώς ανέπτυξε μια ικανότητα βαθιάς ανάλυσης του ιστορικού υλισμού και της οικονομικής και πολιτικής φιλοσοφίας, από τον Μαρξ έως τον Πουλαντζά. 

Το Μπλόκο της Καλογρέζας.

Του Θόδωρα Παπαδημητρίου.

Το Μπλόκο της Καλογρέζας έχει καταγραφεί στην συνείδηση του λαού μας σαν μια από τις κορυφαίες στιγμές της εθνικής μας αντίστασης. Μιάς αντίστασης που δεν ήταν απαλλαγμένη από τη γενικότερη πάλη του λαού μας για κοινωνική και οικονομική δικαιοσύνη και δεν ήταν επίσης απαλλαγμένη από τον αγώνα για πολιτική και ιδεολογική ελευθερία.

Ο κατακτητής δεν μας βρήκε ελεύθερους, ωστόσο η αντίσταση υπήρξε καθολική. Και αν κάποιες εξαιρέσεις αμαύρωσαν αυτές τις κορυφαίες στιγμές της εθνικής μας συνείδησης, δεν ήταν παρά η νόθα συνείδηση μίας γενικοποιημένης απόπειρας του φασιστικού φαινομένου.

Το μπλόκο της Καλογρέζας ήταν μία πράξη θηριωδίας που δεν συνδέεται μόνο με τις ανάγκες διατήρησης της καθεστηκυίας τάξης των Γερμανών κατακτητών, γιατί ήδη αυτοί έχουν χάσει το παιχνίδι και προφανείς λόγοι μπροστα στη νέα διαμορφούμενη κατάσταση θα επέβαλαν μάλλον μια πιο ήπια αποχώρηση, έπρεπε όμως να προετοιμαστεί το έδαφος για την επαναφορά στην προηγούμενη τάξη πραγμάτων, στο αντιδραστικό δηλαδή καθεστώς της μεταξικής δικτατορίας – βλέπετε οι Γερμανοί δεν άφηναν απλήρωτες τις οφειλές τους-.

Στις 14 λοιπόν του Μάρτη του 1944, τα τάγματα ασφαλείας έχουν μπλοκάρει απ’τα χαράματα την Καλογρέζα. Η επιχείρηση που κατέληξε στην εκτέλεση 22 αντιφασιστών πατριωτών είχε σχεδιαστεί και μελετηθεί πολύ προσεκτικά από τους συνεργάτες των Γερμανών.

Γιατί την εποχή εκείνη η Καλογρέζα αποτελεί σοβαρό κέντρο της αντιφασιστικής πάλης. Τα αθρακωρυχεία που λειτουργούν απ΄το 1941 στην περιοχή έχουν καταστεί ορμητήριο αγώνων. Συχνές απεργίες των ανθρακωρύχων ξεσπούν ενάντια στους κατακτητές και στα όργανά τους με αιτήματα οικονομικά και αντιφασιστικά, για βελτίωση των συνθηκών ζωής, για λαϊκά συσσίτια, ενάντια στην επιστράτευση κ.ά.

Γίνονται επίσης λευκές απεργίες με προγραμματισμένη μείωση της παραγωγής κάρβουνου που η στρατηγική του σημασία για τον κατακτητή είναι μεγάλη.

Στις απεργίες και στους αγώνες συμμετέχουν επίσης μεγάλες μάζες κλωστουφαντουργών γιατί η περιοχή είναι σοβαρό βιομηχανικό κέντρο και η εργατική τάξη της, έχει μεγάλη παράδοση στους εργατικούς αγώνες. Για αυτό και με την είσοδο των Γερμανών το ανθρώπινο υλικό είναι ήδη έτοιμο να μπεί το στίβο του αντιφασιστικού αγώνα.

Οι συνεργάτες των Γερμανών που έχουν παντού το μάτι τους και βλέπουν πολύ καλά τους άμεσους και μελλοντικούς κινδύνους για το αντιδραστικό καθεστώς που ονειρεύονται να ξαναεπιβάλλουν στο λαό και στη χώρα, έχουν αποφασίσει να χτυπήσουν με όλα τα μέσα το λαϊκό κίνημα.που φουντώνει απειλητικά γι’αυτούς.

Αδιαφορούν τελείως για τα δεινοπαθήματα του λαού, για τον κίνδυνο αφανισμού του από την πείνα, τις αρρώστιες, την επιστράτευση του.

Και δεν έχουν μόνο την βοήθεια των Γερμανών, αλλά όπως προκύπτει από πολλά ντοκουμέντα της περιόδου αυτής, υπάρχει μία σαφής παρέμβαση και των Άγγλων συμμάχων. Πράγματι, αυτά τα ντοκουμέντα αποδεικνύουν ότι Άγγλοι, Γερμανοί και Έλληνες συνεργάτες τους, όλοι άνθρωποι του παλιού πολιτικού κατεστημένου και στρατιωτικοί από τους πιο αντιδραστικούς με φασιστική χιτλερομεταξική ιδεολογία, έχουν συγκροτήσει το μαύρο μέτωπο κατά του λαού.

Έχουν επιστρατεύσει τα κατακάθια των εξαχρειωμένων από την πείνα, που είναι ικανοί για ένα πιάτο φαϊ να κάνουν οτιδήποτε τους διατάξουν.

Και το έκαναν.

 Τα χαράματα της 14^ης του Μάρτη του 1944 και ενώ τα στρατεύματα κατοχής είχαν ήδη αρχίσει να φεύγουν και η αντίστροφη μέτρηση της συντριβής του χιτλερικού άξονα στην Ευρώπη είχε χρονολογηθεί, αυτοί οι άνθρωποι, ντυμένοι άλλοι τσολιάδες, άλλοι χωροφύλακες, έζωσαν ολόκληρη την περιοχή της Καλογρέζας από τα μαύρα χαράματα.

Παραμόνεύουν σε κάθε σημείο, σε κάθε κάθε δρόμο, σε όλα τα περάσματα. Το σύνθημα για την επιχείρησση δεν θα αργήσει, κάποιοι πηγαίνουν στον σταθμό χωροφυλακής, εκεί είναι στημένο το στρατηγείο του αιματοβαμένου αρχιταγματασφαλίτη Λάμπου, μαζί με τους στενούς συνεργάτες του Παρθενίου, Μόρφη, Πλυτζανόπουλο κ.ά.

Όταν πήρε να ξημερώσει, από το στρατηγείο, δίνεται η εντολή.

 Όρμησαν μέσα στα σπίτια κλωτσώντας και βρίζοντας , έβγαλαν όλους τους άντρες έξω και τους μάζεψαν σ΄ ένα λοφίσκο στα σύνορα με το Ηράκλειο. Τους επικίνδυνους - αυτούς που είχαν γραμμένους σε καταλόγους  - τους πήγαιναν με τα χέρια σηκωμένα πίσω στα κεφάλι και αυστηρή συνοδεία, μερικούς τους έκλεισαν στο αστυνομικό τμήμα.

Συνεχίζουν τις έρευνες παντού, προσπαθούν να βρούν αντιστασιακό υλικό αναποδογυρίζουν τα πάντα, κουβαλούν με κλωτσιές και σκουντιές ακόμα και ανύποπτους ανθρώπους, στο τμήμα της Χωροφυλλακής για ανάκριση.

Μέσα αλλά και έξω από την αστυνομία δέρνουν αλύπητα αγωνιστές και προσπαθούν να τους λυγίσουν. Γίνεται η πρώτη εκτέλεση, σκοτώνουν στο ρέμα τον Γιώργο Μικρόπουλο.

Αργότερα όσους έφτασαν τους συγκέντρωσαν στην πλατεία μπροστά στην αστυνομία, εκεί έφεραν και όσους ανθρακωρύχους βρήκαν να εργάζονται. Ύστερα έβγαλαν καταστάσεις και φωνάζουν ονόματα, όσους βγαίνουν τους παίρνουν και τους εκτελούν κοντά στο ρέμα. Σπέρνουν τον πανικό παντού. Λεηλατούν μαγαζιά όπως του Κουριώτη, καίνε το καφενείο του Βουτσά, κάνουν όργια.

Ο Λάμπου περιφέρεται με την εικόνα της Παναγίας περασμένη στο λαιμό του, σε μια μάνα που τον παρακαλεί να μη σκοτώσει το παιδί της, λέει πως η Παναγία τους σκοτώνει.

Όταν τελείωσε το φονικό, γέμισαν τα αυτοκίνητα της συγκοινωνίας που τα είχαν φέρει από νωρίς με όσους άνδρες είχαν επιλέξει και όσους πήρε η μπόρα και τους πήγαν στο Χαϊδάρι.

Πολλοί απ’ αυτούς δεν ξαναγύρισαν.

22 ονόματα προστέθηκαν από το Μπλόκο της Καλογρέζας στο μακρύ κατάλογο των ανώνυμων και επώνυμων πατριωτών, τίμημα της ελευθερίας, της εθνικής ανεξαρτησίας και της αυτοδιάθεσης του λαού μας;

Ανδριώτης Ευάγγελος, Αργυρόπυλος Δημήτριος, Αρτανιάν Νικόλαος, Βουτσάς Κων/νος, Γεωργίου Κων/νος, Καλοϊδης Ιωάννης, Κανάκης Μιχαήλ, Καμίνης Γεώργιος, Κοντόπουλος Κων/νος, Λάσκαρίδης Γεώργιος, Μαυρίδης Αιμίλιος, Μηνόπουλος Κων/νος, Μικρόπουλος Γεώργιος, Παντολέων Αναστάσιος, Παπαδημητρίου Γεώργιος, Παπούδης Μιχαήλ, Παρασκευάς Γεώργιος, Παρασκευάς Παντελής, Πελεγκρίνο Αντόνιο, Σοφιανόπουλος Γεώργιος, Συρμαλόγλου Ορφέας, Χρυσαυγής Γεώργιος.

ΠΗΓΗ:lefteria-news.blogspot.gr