Περού: Η αστυνομία μπορεί νόμιμα να σκοτώνει οικο-ακτιβιστές

Ένας νέος νόμος στο Περού απαλλάσσει τους στρατιώτες και τους αστυνομικούς από ποινικές ευθύνες, σε περίπτωση που προκαλέσουν τραυματισμούς ή ακόμη και θανάτους διαδηλωτών που αγωνίζονται για περιβαλλοντικά θέματα.

Επιμέλεια: Μικαέλα Κόλλια

Καθώς οι δίκες 50 ατόμων στο Περού, που είχαν συλληφθεί μετά από διαμαρτυρίες και συγκρούσεις στον Αμαζόνιο πριν από πέντε χρόνια, συνεχίζονται,  πολλοί αναρωτιούνται τι συνέβη και κυβερνητικοί αξιωματούχοι έδωσαν εντολή στις δυνάμεις καταστολής να επιτεθούν στους διαδηλωτές.

Μάλιστα, μετά τις αποκαλύψεις του Wikileaks για τις συνομιλίες στις οποίες ο πρέσβης των ΗΠΑ στη Λίμα του Περού επέκρινε την κυβέρνηση για «απροθυμία να κάνει χρήση βίας», σημειώνοντας ότι οι διαδηλώσεις θα μπορούσαν να επηρεάσουν την πρόσφατη συμφωνία των δύο χωρών για ελεύθερες συναλλαγές, πολλοί σημειώνουν ότι θα έπρεπε να διερευνηθεί και ο ρόλος των ΗΠΑ στις εξελίξεις στον Αμαζόνιο.

Η σύγκρουση ξέσπασε στο βόρειο Περού ύστερα από τις ειρηνικές διαμαρτυρίες, κυρίως από τους αυτόχθονες Awajúns και Wampis, για μια σειρά νέων νόμων που υποτίθεται ότι θεσπίστηκαν για την εμπορική συμφωνία μεταξύ Περού και  ΗΠΑ. Οι εν λόγω νόμοι, μεταξύ άλλων, κατέστησαν ευκολότερη την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων στα εδάφη του Αμαζονίου από τις εξορυκτικές βιομηχανίες. Μετά τον αποκλεισμό της εθνικής οδού κοντά σε την πόλη Μπαγκούα στις 5 Ιουνίου, η αστυνομία κινήθηκε εναντίον των διαδηλωτών και άρχισε να πυροβολεί. Στην επόμενη σύγκρουση, σκοτώθηκαν 10 αστυνομικοί, πέντε αυτόχθονες διαδηλωτές, πέντε μη αυτόχθονες, ενώ τραυματίστηκαν περισσότεροι από 200 άνθρωποι.

«Μέχρι στιγμής μόνο διαδηλωτές έχουν παραπεμφθεί σε δίκη», αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Διεθνής Αμνηστία, προσθέτοντας ότι οι δικηγόροι ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν τονίσει πως δεν υπάρχει καμία απόδειξη που να συνδέει τους κατηγορούμενους με τα εγκλήματα για τα οποία διώκονται, στα οποία περιλαμβάνεται και η ανθρωποκτονία. Παρόλα αυτά, σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία, δεν έχει γίνει καμία πρόοδος για τον προσδιορισμό της ευθύνης των δυνάμεων ασφαλείας, όπως και για τη διερεύνηση των πολιτικών αρχών που έδωσαν τις εντολές για την επίθεση της αστυνομίας.

Ενώ η αποτυχία της δικαιοσύνης να συμπεριλάβει τις ευθύνες της αστυνομίας και των Αρχών δίνει ώθηση στην αστυνομική βία, η κυβέρνηση του Περού επισημοποιεί επιπλέον τέτοιες ενέργειες θεσπίζοντας νόμο, που όπως αναφέρει η Μη Κυβερνητική Οργάνωση Front Line Defenders (FLD) του Δουβλίνου, ορίζει ότι «τα μέλη των ενόπλων δυνάμεων και της εθνικής αστυνομίας απαλλάσσονται  από την ποινική ευθύνη, εφόσον προκαλέσουν τραυματισμό ή θάνατο, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης όπλων ενώ βρίσκονται εν ώρα καθηκόντων».

Η FLD υπογραμμίζει ότι οργανώσεις προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο, όπως και η Ύπατη Αρμοστεία Διαμεσολαβητής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα όλων εξέφρασαν τη βαθιά τους ανησυχία σχετικά με αυτό το νόμο. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Ελευθερίας και Δημοκρατίας (IDL) στη Λίμα, ο νόμος ισοδυναμεί, στην πράξη, σε μια άδεια στην αστυνομία να σκοτώνει».

Ο νόμος αυτός, ψηφίστηκε τον Ιανουάριο και, σύμφωνα με το IDL, κάθε αξιωματικός της αστυνομίας ή στρατιώτης μπορεί τώρα να σκοτώσει ή να τραυματίσει έναν πολίτη. Όπως δήλωσε στη Guardian ο πρόεδρος του IDL, Χουάν Χοσέ Κουίσπε, το Ινστιτούτο θα συνεχίσει να εξετάζει το νόμο και τον ρόλο των ένοπλων δυνάμεων και της αστυνομίας. Τόνισε, επίσης, ότι ο νόμος επιτρέπει έναν υψηλό βαθμό ατιμωρησίας. Κατά τη διάρκεια της καταστολής των κοινωνικών διαμαρτυριών, οι αστυνομικοί και οι στρατιώτες που προκαλούν τραυματισμούς ή θανάτους τώρα θα εξαιρούνται από κάθε ποινική ευθύνη.

«Είναι ένας επικίνδυνος νόμος και συνιστά απειλή για όλους. Επιτρέπει τη χρήση των όπλων κατά παράβαση των διεθνών κανονισμών και των αρχών των Ηνωμένων Εθνών. Δίνει στους στρατιώτες και τους αστυνομικούς μια εν λευκώ εξουσιοδότηση να διαπράττουν εγκλήματα», πρόσθεσε ο Κουίσπε.

Τον αμφιλεγόμενο νόμο καταδίκασε και η Front Line Defenders (FLD) σε έκθεση που δημοσίευσε αυτό τον μήνα με τον τίτλο «Υπερασπιστές του περιβάλλοντος σε κίνδυνο στο Περού». Σύμφωνα με την έκθεση, αν κάποιος βρίσκεται στο Περού και θέλει να εκφράσει δημοσίως την αντίθεση και την ανησυχία του για τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις των εξορύξεων , απειλείται με θάνατο, παρακολούθηση, και στιγματισμό από τα κρατικά μέσα μαζικής ενημέρωσης.
Επιπλέον, στην έκθεση τονίζεται και ο ρόλος της αστυνομίας ως «ιδιωτικής ασφάλειας» των εταιρειών εξόρυξης και της βίαιης καταστολής των διαδηλώσεων. Χρησιμοποιώντας την κατηγορία της εξέγερσης, της τρομοκρατίας, της καταπάτησης, της ανυπακοής ή της αντίστασης κατά της αρχής, η αστυνομία είναι πλέον ελεύθερη και από το νόμο να προβαίνει σε υπερβολική χρήση βίας, σε συλλήψεις και κρατήσεις των διαδηλωτών.

Ενώ η έκθεση της FLD αναγνωρίζει ότι η συντριπτική πλειοψηφία των δικαστικών διαδικασιών έχουν καταλήξει σε αθωωτικές αποφάσεις, επισημαίνει ότι η «υπερβολική χρήση των αγωγών και των μηνύσεων κατά των διαδηλωτών συνιστά κατάχρηση του δικαστικού συστήματος και παρεμποδίζει το έργο του της Δικαιοσύνης. Για περίπου 400 ανθρώπους εκκρεμούν εκδικάσεις, με μερικούς να βαρύνονται  μέχρι και  με 50 κατηγορίες» Παράλληλα, υπογραμμίζεται και ο ρόλος των ΜΜΕ, που συχνά αμαυρώνουν τους διαδηλωτές.

Η έκθεση της FLD καταλήγει με μια σοβαρή σύσταση προς την κυβέρνηση του Περού, να καταργήσει το νόμο «που δίνει την άδεια στην αστυνομία να σκοτώνει».

ΠΗΓΗ:tvxs.gr