Σελίδες

Παρασκευή 17 Οκτωβρίου 2014

1894-2014: Οι «Αθλιοι των Αθηνών» τότε και τώρα.

Το μυθιστόρημα  «Οι Αθλιοι των Αθηνών»,  δημοσιεύθηκε σε επιφυλλίδες στην εφημερίδα «Εστία» το 1894.
Ο συγγραφέας  Ιωάννης Κονδυλάκης (1861-1920), περιέγραφε γλαφυρά τους Αθλίους της Αθήνας του 19ου αιώνα: τους πάμφτωχους αυτούς ανθρώπους, εν πολλοίς οικονομικούς μετανάστες από την επαρχία, που πάλευαν να επιβιώσουν στη φτωχή πρωτεύουσα. 
 Σήμερα, εν έτει 2014, σε μια αγνώριστη πια Αθήνα ζουν οι νέοι "Αθλιοι" των Αθηνών: οικονομικοί μετανάστες (από άλλες χώρες αυτοί) και χιλιάδες Ελληνες που ζουν στα όρια της φτώχειας ή και της εξαθλίωσης...


Πηγαίνοντας  πίσω, στα 1834, να θυμίσουμε πως η Αθήνα, που επελέγη ως πρωτεύουσα της Ελλάδας, ήταν ένα χωριό μερικών χιλιάδων κατοίκων. Ο ιστορικός Λ. Καλλιβρετάκης μάς πληροφορεί πως γρήγορα άρχισε να αναπτύσσεται ένα μεταναστευτικό ρεύμα προς την Αθήνα: ένα πλήθος αγωνιστών του '21, άποροι και πένητες, άρχισαν να συρρέουν στην πόλη. Τις επόμενες δεκαετίες, «ακολουθούν κι άλλοι: χήρες, ορφανά, και παιδιά που είχαν πουληθεί από τους γονείς τους σε δουλέμπορους -μια διαδεδομένη πρακτική τότε... Οι δουλέμποροι τα εκμεταλλεύονταν ως εργατικά χέρια για να τους παίρνουν τα χρήματα». Μια τέτοια περίπτωση είναι και ο ήρωας του Κονδυλάκη, ο Τάσος, που δουλεύει ως λούστρος. Σε μια σκηνή του βιβλίου (που μεταφέρθηκε και σε σίριαλ από την ΕΡΤ) ο δουλέμπορος τον σπάει στο ξύλο για να του πάρει τα λεφτά.
Σχεδόν 150 χρόνια μετά, η εκμετάλλευση παιδιών, φτωχών και κοινωνικά αποκλεισμένων στην Αθήνα καλά κρατεί. 

*Τα στοιχεία και οι πληροφορίες, αντλήθηκαν από κείμενο τής Ευάννας Βενάρδου στην "Ελευθεροτυπία" (16 Οκτωβρίου 2014).