Ο νόμος της ζούγκλας,
προσαρμοσμένος στις συνθήκες κάτω από τις οποίες εργάζονται οι
καθαρίστριες στα δημόσια νοσοκομεία, λέει το εξής: «Οποια μιλήσει,
απολύεται».
Πέντε χρόνια μετά τη δολοφονική επίθεση εις βάρος της Κωνσταντίνας
Κούνεβα, τα ίδια πόστα μυρίζουν ακόμη βιτριόλι. Οι καθαρίστριες της
Αθήνας ξέρουν πια ότι όσο σκληρά κι αν δουλέψουν, «ο χώρος αυτός δεν
καθαρίζει από την εκμετάλλευση, την τρομοκρατία και την αδικία».
Ραντεβού στα νοσοκομεία, στους σταθμούς του ΗΣΑΠ και στα πολυώροφα
κτήρια του ΟΑΕΔ, στη γυμνή από συνδικαλιστικά και κομματικά συμφέροντα
πραγματικότητα.
«Ολοι γνωρίζουν τι συμβαίνει. Εχουν αφήσει χυμαδιό τους
εργολάβους και τρώνε και πίνουν με χρυσές κουτάλες, από τον υπουργό
μέχρι τον κλητήρα».
Η «Ε», χθες το απόγευμα, «καθάρισε» μόνη της όλο το
Νοσοκομείο «Αν. Συγγρός». Ασυναίσθητα κοιτάζω τα πόδια της. «Τσουρέκια
είναι», σχολιάζει. Οσο κι αν τα ζορίσει, δεν χωράνε σε κανονικά
παπούτσια. «Και να ήταν αυτό το πρόβλημα...».
Εδώ η σιωπή είναι εκκωφαντική. Κάποιες φορές γίνεται ψίθυρος και βοά στην έρημο της ασυδοσίας.
Ο νόμος της ζούγκλας, προσαρμοσμένος στις συνθήκες κάτω από τις
οποίες εργάζονται οι καθαρίστριες στα δημόσια νοσοκομεία, λέει το εξής:
«Οποια μιλήσει, απολύεται». Στη «μετά Κούνεβα εποχή» βασιλεύει ο
εργολάβος. Με όπλο το θράσος και με τη διακριτική ανοχή των ανωτέρων
του, παραβιάζει την εργατική νομοθεσία και καταστρατηγεί τα ανθρώπινα
δικαιώματα.
Εγκεφαλικά
Αποκορύφωμα αυτής της τακτικής είναι οι τρεις καθαρίστριες του
Γενικού Νοσοκομείου «Γ. Γεννηματάς», που απολύθηκαν την περασμένη
Παρασκευή. Η νεότερη από αυτές, στο άκουσμα της απόλυσής της έπαθε
εγκεφαλικό. Μία ημέρα πριν από την απόλυσή τους, τις είχαμε συναντήσει
στο κυλικείο του νοσοκομείου. «Εχει να μας πληρώσει 3 μήνες. Μας κάλεσε
προχθές να υπογράψουμε ότι έχουμε πάρει τα χρήματα. Εγώ δεν υπέγραψα»,
λέει η Α.Ζ., η οποία εργαζόταν ως καθαρίστρια επί 8 χρόνια στο
νοσοκομείο. Την επόμενη ημέρα, κι ενώ η ίδια ήταν στη δουλειά, έφτασε
στο σπίτι το ειδοποιητήριο της απόλυσής της. «Είμαι η μόνη που δουλεύω
στο σπίτι. Καταλαβαίνετε πόσο μεγάλη ανάγκη υπάρχει για ένα μεροκάματο
όταν δουλεύω ενώ είμαι καρκινοπαθής», λέει η Α.Ζ., μητέρα έξι παιδιών.
Ημέρα πληρωμής στο «Γεννηματάς». Ο εργολάβος, ο οποίος, όπως
λένε οι καθαρίστριες, «έχει πάρει το "Γεννηματάς" αγκαζέ», στέλνει τον
εκπρόσωπό του. (Ο ίδιος έχει αναλάβει τον καθαρισμό στα νοσοκομεία
«Αλεξάνδρα», «Αρεταίειο», «Αιγινήτειο», «Αν. Συγγρός», «Λαϊκό»,
«Ασκληπιείο» και τη φύλαξη του Ευαγγελισμού). Θα πληρώσει μετρητά στο
«χέρι» περίπου τα διπλάσια από όσα προβλέπονται. Οι καθαρίστριες είναι
υποχρεωμένες να επιστρέψουν τα μισά σε λίγες ημέρες. Οι καθαρίστριες
περιμένουν στη σειρά και βλέπουν 2 άντρες ασφαλείας της εταιρείας να
«φυλάνε» τις σκάλες. «Για να μην μπουκάρει σωματείο ή η Επιθεώρηση
Εργασίας». Την τελευταία φορά η Ν.Μ. φώναξε «Φτάνει πια. Δεν υπογράφω».
Και απολύθηκε, έπειτα από τέσσερα χρόνια, με «μόνο τέσσερα ρεπό, χωρίς
Χριστούγεννα, χωρίς γιορτές». Στο σπίτι της έχει μηχάνημα υποστήριξης
της αναπνοής. «Πνευμονοπάθεια», λέει, σαν να έχει συνάχι.
Απολύσεις πίσω από τις οποίες βρίσκονται καθαρίστριες που
επιστράτευσαν το θάρρος τους και μίλησαν. Οσες αντέδρασαν, όσες
αρνήθηκαν να υπογράψουν μισθοδοσία που δεν έλαβαν, όσες απαίτησαν τα
εργασιακά τους δικαιώματα. Οπως η Ν.Μ. Θύμα και η ίδια, όπως οι
περισσότερες, μιας τακτικής που αποφέρει στον εργολάβο μαύρο χρήμα,
ζημιώνει το κράτος και φυσικά την ίδια την καθαρίστρια: «Μας πληρώνει
για 800, 750 ή 1.200 ευρώ και μετά μας αναγκάζει να επιστρέφουμε τα
μισά», λέει η ίδια. Η «Ε» έχει στη διάθεσή της έγγραφα που αποδεικνύουν
τη σκανδαλώδη τακτική που ακολουθούσε ο εργολάβος της εταιρείας «Φάσμα»,
από τα οποία γίνεται φανερό ότι υπάρχει διαρροή μαύρου χρήματος
(Ενδεικτικά τον περασμένο Δεκέμβριο η ανάλυση της μισθοδοσίας της στην
τράπεζα ανέρχεται στα 640 ευρώ καθαρά, ενώ από τον ατομικό λογαριασμό
ασφάλισής της στο ΙΚΑ προκύπτει ότι έχει λάβει το ποσό των μόλις 423
ευρώ).
«Μας εκβιάζει, μας απολύει και μετά μας καταδικάζει στην
ανεργία, διαδίδοντας ότι δημιουργούμε προβλήματα και απαιτώντας να μη
μας προσλάβει κανείς», λέει η Π.Κ., η οποία απολύθηκε λόγω της
συνδικαλιστικής της δράσης, ενώ έχει μπει -όπως λέει- «σε μαύρη λίστα»,
με αποτέλεσμα να μην την προσλαμβάνουν. Η μεγαλύτερη αγωνία της είναι αν
θα μπορέσει να στείλει την κόρη της για σπουδές, αν περάσει στην
Αρχιτεκτονική, σε πανεπιστήμιο εκτός Αθήνας.
«Κοίτα να κάτσεις καλά και ήσυχα, γιατί έχεις και διάφορα
προβλήματα και δεν σε παίρνει», μου είχε πει ο συνεταίρος του. Με έπιασε
ο ίδιος, την ώρα που έφευγα από τη δουλειά. «Θα δουλεύεις πενθήμερο και
θα παίρνεις 600 ευρώ κι ό,τι θέλεις εγώ είμαι εδώ», μου είπε. Ηθελε να
με καλοπιάσει. «Λέω γιατί αυτό;». «Ετσι πρέπει να γίνει». «Είπα ότι θέλω
να υπάρχει δικαιοσύνη. Στην αρχή πλήρωνε κανονικά. Τις 5 ώρες, ας
πούμε, 500 ευρώ. Κάθε φορά που πηγαίναμε λοιπόν να πληρωθούμε σε όλα τα
χαρτιά είχε παραπάνω χρήματα. Σ' εμένα είχε 1.100 ευρώ και έπρεπε να
δώσω πίσω τα 600», θυμάται η ίδια. «Οταν έδωσε το εκκαθαριστικό της
εφορίας μού είχε βάλει παραπάνω. "Εντάξει, μη φωνάζεις", μου είπε. "Θα
σου φέρουμε άλλο". Πέρασε ένας μήνας και αναγκάστηκα και το πήρα»,
συνεχίζει.
«Το πόρισμα της Επιθεώρησης Εργασίας ήταν υπέρ μου. Και με αυτό
το χαρτί αποφάσισα να πάω σε δίκη. Την ημέρα που πήγα να καταθέσω για
τον προηγούμενο εργολάβο στο Ειρηνοδικείο, είχαν στείλει έναν δικό του
να με εκφοβίσει. Εγινε το δικαστήριο και τώρα είμαστε στο Εφετείο», λέει
η ίδια.
«Επειδή παίρνουν μίζες»
Το ερώτημα είναι πώς όλα αυτά συνεχίζουν να συμβαίνουν κάτω από
τη μύτη των διοικητών του νοσοκομείου. «Τι έκανε η διοίκηση του
νοσοκομείου; Πέρυσι που πήγαμε να διαμαρτυρηθούμε για τις απολύσεις, ο
Ζάχος (σ.σ. ιδιοκτήτης της εταιρείας "Φάσμα") φώναξε την αστυνομία. Την
έδιωξε ο διοικητής του νοσοκομείου. Τι έκανε μετά; Γιατί δεν
καταγγέλλουν; Γιατί παίρνουν μίζες, κοπέλα μου. Εγώ το λέω, και θα το
ξαναπώ. Παίρνουν μίζες», λέει η πρόεδρος της Παναττικής Ενωσης
Καθαριστριών, Βάσω Τσούνη. «Ο συγκεκριμένος, ο οποίος δεν είναι ο μόνος
που παρανομεί, κάθε δυο-τρεις φορές παίρνει πρόστιμα από την Επιθεώρηση
Εργασίας, γιατί τον βρίσκει με άτομα που τα είχε σε ρεπό και δούλευαν
μέσα, κανονικά δεν θα έπρεπε να παίρνουν κανένα δημόσιο έργο για 5
χρόνια. Ποιοι τον καλύπτουν; Σίγουρα τα δύο μεγάλα κόμματα».
Στην ίδια μοίρα είναι οι περισσότεροι τραπεζοκόμοι και αρκετοί
υπάλληλοι ασφαλείας των νοσοκομείων. Αυθαιρεσίες που σοκάρουν. Παντελής
έλλειψη ανθρωπιάς. Απλήρωτη τραπεζοκόμος ζητούσε κλαίγοντας χρήματα από
τον υπεύθυνο εργολάβο για να βγάλει την μητέρα της από το νεκροτομείο
και να μπορέσει να πληρώσει την κηδεία της. «Της έδωσε ένα χαρτζιλίκι,
εκείνη είπε ότι δεν φτάνουν και της είπε "Κι εμένα τι με νοιάζει;"»
καταγγέλλουν συνάδελφοί της.
Νοσοκομείο «Αν. Συγγρός». «Εδώ τρεις γυναίκες βγάζουμε όλο το
νοσοκομείο. Τα απογεύματα καθαρίζει μόνο μία», λέει μία εργαζόμενη.
«Ολες μας ξέρουμε ότι από τις 17 καθαρίστριες, εργάζονται μόνο οι 10.
Δέκα είναι στο σύνολο μαζί με την προϊσταμένη. Οταν όμως έρχεται το
συνδικάτο, με ένα τηλεφώνημα τα πόστα γεμίζουν. Φωνάζουν τις
καθαρίστριες από τα γειτονικά νοσοκομεία. Κι εκεί τον καλύπτουν τον
μάγκα». «Μια φορά μίλησα και με διώξανε για μια εβδομάδα. Είπα, "μα,
καλά, από πού έρχονται όλες αυτές οι κοπέλες; Δεν τις έχω ξαναδεί!". Μου
είπε η προϊσταμένη, "Κλείσε το στόμα σου εσύ! Μεγάλη γλώσσα έχεις!"».
Φήμες που οργιάζουν. «Στο Ασκληπιείο Βούλας, οι καθαρίστριες
είναι όλες συνταξιούχες», καταγγέλλουν πέντε εργαζόμενες. «Βρομάει
κοπέλα μου από το '90 η υπόθεση. Από τότε το παλεύουμε. Ο προηγούμενος
εργολάβος στο "Γεννηματάς", ένα χρόνο ανασφάλιστες τις είχε τις κοπέλες.
Και φτάσαμε να πάμε να κάνουμε παρέμβαση με τον τότε πρόεδρο και γύρισε
και μου είπε: "Πόσα θέλεις να σου δώσουμε, ρε, για να βουλώσεις το
στόμα σου;" Εγώ του είπα, είμαι καθαρίστρια και δεν θα πουλήσω ποτέ την
εργαζόμενη. Σπούδασα το γιο μου μ' αυτά τα χέρια. Και δεν θα τα πλύνω με
τον ιδρώτα των συναδέλφων».
ΠΗΓΗ: ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ