OSCAR HAKAMNSSON, LIV MAREND, ANDERS WIDELL, μέλη του συνδικάτου SAC (Κεντρική Εργατική Οργάνωση Σουηδίας)
Ταξίδεψαν πρόσφατα στην Ελλάδα, επισκέφτηκαν αυτοδιαχειριζόμενες δομές
στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, συμμετείχαν στις κινητοποιήσεις εναντίον
της κατάργησης της κυριακάτικης αργίας.
Η Liv Marend, ο Oscar Hakamnsson και ο Anders Widell είναι μέλη της
Κεντρικής Εργατικής Οργάνωσης της Σουηδίας - SAC (αριθμεί περίπου 4.500
χιλιάδες μέλη)
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στον Δημήτρη Αγγελίδη
• Πώς έχει επηρεάσει η κρίση το περίφημο σκανδιναβικό μοντέλο;
Ζούμε στη Σουηδία αυτό που ζει όλη η Ευρώπη. Περικοπές παντού, υψηλά
στεγαστικά δάνεια που υποθηκεύουν τα σπίτια των ανθρώπων, έρημα χωριά
από τα εργοστάσια που μετακινούνται σε χώρες με χαμηλά μεροκάματα. Μας
λένε ότι αυτά οφείλονται στην κρίση. Αλλά αυτό που ονομάζουν κρίση είναι
στην πραγματικότητα ο ίδιος ο καπιταλισμός. Εδώ και οκτώ χρόνια, ο
κόσμος στη Σουηδία έχει εμπιστευτεί μια δεξιά κυβέρνηση που υποσχέθηκε
πως θα φτιάξει την οικονομία, αλλά το μόνο που έκανε ήταν να εφαρμόσει
νεοφιλελεύθερες πολιτικές που συρρίκνωσαν το κράτος πρόνοιας. Οι
σοσιαλδημοκράτες ακολουθούν κατά πόδας, η πολιτική ατζέντα έχει
μετακινηθεί δεξιά. Σ’ αυτές τις πολιτικές οφείλεται η σημερινή
κατάσταση, όχι στην κρίση. Οσο για το σκανδιναβικό μοντέλο, είναι σε
μεγάλο βαθμό μύθος. Δεν υπάρχει καπιταλισμός με ανθρώπινο πρόσωπο. Η
εργατική νομοθεσία εξασφαλίζει ορισμένα δικαιώματα, αλλά αυτά δεν
φύτρωσαν ξαφνικά, ήταν αποτέλεσμα σκληρών αγώνων. Αλλες πάλι πλευρές του
σκανδιναβικού μοντέλου είναι σκληρές. Προωθείται μια λατρεία της
εργασίας σχεδόν θρησκευτικών διαστάσεων. Οι καρκινοπαθείς δεν
απευθύνονται πια στις κοινωνικές υπηρεσίες αλλά σε γραφεία ευρέσεως
εργασίας, όπου τους ρωτούν όχι τι χρειάζονται, αλλά τι δουλειά μπορούν
να κάνουν. Αν δεν υπάρχει δουλειά στη Στοκχόλμη, πρέπει να μετακομίσουν
στο Γκέτεμπουργκ. Το σκανδιναβικό μοντέλο φαίνεται ωραίο, αλλά είναι
βίαιο. Κάποτε στειρώνονταν υποχρεωτικά άνθρωποι που δεν μπορούσαν να
προσαρμοστούν, σήμερα γίνονται διακρίσεις κατά των μεταναστών και
εκδηλώνεται ανοιχτά ο ρατσισμός. Αν δεν υπήρχε αντιφασιστικό κίνημα
στους δρόμους, τα πράγματα θα ήταν πολύ χειρότερα.
• Πώς βλέπετε την κινητικότητα της Χρυσής Αυγής;
Μας ήταν πολύ χρήσιμο, όπως και των άλλων ναζιστικών κομμάτων στην
Πολωνία και την Ουκρανία. Μας έδειξε σε τι επίπεδα βίας οδηγεί η
αντιμετώπιση των φασιστικών κομμάτων σαν να ήταν κανονικά κόμματα.
Παραδοσιακά μόνο η εξωκοινοβουλευτική Αριστερά μιλούσε για τον φασιστικό
κίνδυνο· όλοι οι άλλοι μιλούσαν για τον ρατσισμό από φιλελεύθερη
σκοπιά, κάτι που δεν έχει αποτέλεσμα. Μετά από κάποιες επιθέσεις σε
πορείες και μαχαιρώματα αντιφασιστών στη Στοκχόλμη, δεκάδες χιλιάδες
κατέβηκαν στον δρόμο, ώστε να σταματήσουν τη φασιστική βία πριν να είναι
αργά, πριν να δώσουν τα ΜΜΕ χώρο στα φασιστικά κόμματα.
• Ποια εικόνα επικρατεί στη Σουηδία για την κατάσταση στην Ελλάδα;
Σήμερα κυριαρχεί η εικόνα πως σταθεροποιείται η οικονομία και
βελτιώνεται η κατάσταση. Μέχρι πρόσφατα, η κυβέρνησή μας -ο ίδιος ο
πρωθυπουργός και ο υπουργός Οικονομίας- αναπαρήγε τα γνωστά για τους
τεμπέληδες Ελληνες που παίρνουν ψηλούς μισθούς και δουλεύουν λίγο. Τα
ΜΜΕ επικεντρώθηκαν σε πολύ συγκεκριμένες εικόνες: τον κηπουρό ενός
νοσοκομείου που δεν είχε ούτε δέντρο και άλλα τέτοια, για να αποδώσουν
την ευθύνη της κρίσης στους Ελληνες. Στόχος τους ήταν να πείσουν τους
Σουηδούς πόσο επιτυχημένες είναι οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές που
εφαρμόζονται στη Σουηδία. Οταν βγήκαν τα στατιστικά στοιχεία που
δείχνουν ότι στην πραγματικότητα δουλεύουν λιγότερες ώρες οι Σουηδοί από
τους Ελληνες, δεν έπαιξαν στα κυρίαρχα ΜΜΕ, μόνο σε εναλλακτικά.
• Τι σας έκανε εντύπωση κατά την επίσκεψή σας στην Ελλάδα;
Ηταν εντυπωσιακή η μαχητικότητα ανθρώπων κάθε ηλικίας που συμμετέχουν
σε εγχειρήματα και αγώνες και παλεύουν να κάνουν τη διαφορά. Είχαν
επίσης μεγάλο ενδιαφέρον οι επισκέψεις μας σε αυτοδιαχειριζόμενα
εγχειρήματα. Δεν πιστεύουμε ότι λύνουν το πρόβλημα οι συνεταιρισμοί,
πρέπει να αλλάξει όλο το σύστημα. Οταν όμως αλλάξουν τα πράγματα, θα
είναι σημαντική παρακαταθήκη οι δομές και η εμπειρία των
αυτοδιαχειριζόμενων δομών, από τα κοινωνικά ιατρεία μέχρι τη ΒΙΟΜΕ.
• Ποια η θέση σας για τις ευρωεκλογές;
Είναι προσωπική απόφαση τι θα κάνει ο καθένας στις εκλογές. Εμείς
πάντως δεν πιστεύουμε πως θα αλλάξει ή θα καταργηθεί με εκλογές ο
καπιταλισμός. Μας αφορά βέβαια πως η Ε.Ε. αποτελεί πλατφόρμα για τους
εξτρεμιστές της Ακροδεξιάς, αλλά αυτό αποδεικνύει πόσο προβληματική
είναι η προσέγγιση του φιλελευθερισμού, που προσδίδει νομιμοποίηση σε
ακραία φασιστικά μορφώματα. Αυτό που χρειάζεται είναι να αντισταθούμε
στις εχθρικές για την τάξη μας ευρωπαϊκές πολιτικές. Για να το
καταφέρουμε, πρέπει όχι μόνο να φωνάζουμε, αλλά να οργανωθούμε. Πρώτα
στους χώρους δουλειάς και μετά σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Είναι δύσκολη εποχή
για τα συνδικάτα. Προσπαθούμε να πείσουμε τους εργαζομένους ότι είναι
πολύ σημαντικό να οργανωθούν οι ίδιοι στον χώρο δουλειάς και να μην
παρασυρθούν από τα παραδοσιακά ρεφορμιστικά σωματεία, αυτά που προωθούν
στην πραγματικότητα τις ατομικές διαπραγματεύσεις και συμβάσεις, με
αποτέλεσμα τη μείωση των μισθών, αυτά που περνούν περισσότερο χρόνο με
τους εργοδότες παρά με τα μέλη τους. Εχουμε στη Σουηδία ένα δήθεν
σωματείο που έχει μετοχές σε μια εταιρεία ευρέσεως προσωρινής εργασίας
–αυτά είναι απαράδεκτα πράγματα. Οι Ελληνες δεν είναι μόνοι. Υπάρχουν
πολλοί που καταλαβαίνουν τι γίνεται. Η κρίση αφορά τους εργαζομένους
παντού. Η απάντηση βρίσκεται στην οργάνωση.
ΠΗΓΗ:efsyn.gr